If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Jeżeli jesteś za filtrem sieci web, prosimy, upewnij się, że domeny *.kastatic.org i *.kasandbox.org są odblokowane.

Główna zawartość

Estrogen - film z polskimi napisami

Stworzone przez: Vishal Punwani.

Chcesz dołączyć do dyskusji?

Na razie brak głosów w dyskusji
Rozumiesz angielski? Kliknij tutaj, aby zobaczyć więcej dyskusji na angielskiej wersji strony Khan Academy.

Transkrypcja filmu video

Pomówmy o jednym z głównych żeńskich hormonów płciowych - estrogenie. Zanim zacznie oficjalnie, pomimo, że jest to jeden z głównych żeńskich hormonów płciowych, mężczyźni również wytwarzają i potrzebują niewielkie ilości estrogenu. Jednak produkują tylko niewielką ilość, w porównaniu do zapotrzebowania kobiet. Przyjrzyjmy się mu. Estrogen jest wytwarzany u kobiet głównie w jajnikach, a dodatkowo, gdy kobieta jest w ciąży, jej łożysko również produkuje trochę estrogenu. Niewielka ilość powstaje również w nadnerczach, znajdujących się nad nerkami, w piersiach, ogólnie w komórkach tłuszczowych, jednak skupimy się na jajnikach, które są głównym źródłem. Jeden z hormonów wydzielany przez przysadkę mózgową, hormon folikulotropowy, powoduje wzrost pęcherzyków w jajnikach. Wraz ze wzrostem pęcherzyków, budujące go dwie grupy komórek: komórki osłonki oraz ziarniste, zaczną wydzielać estrogen do krwiobiegu, jego ilość będzie rosła i malała każdego miesiąca, ze względu na sygnały przesyłane przez podwzgórze i przysadkę mózgową. Teraz już wiemy, gdzie powstaje większość estrogenu w ciele kobiety oraz jak poziom tego hormonu jest regulowany poprzez interakcje pomiędzy mózgiem i jajnikami. Zanim zaczniemy omawiać jego role z biologicznego punktu widzenia, chciałbym opowiedzieć, jak estrogen działa. Po produkcji estrogenu w jajnikach przez komórki ziarniste, jest transportowany do innych części ciała w krwiobiegu. Narysuję tutaj małe czerwone krwinki oraz estrogen kolorem fioletowym. Te naczynia krwionośne rozprowadzają estrogen po całym ciele, aby mógł spełnić swoje biologiczne funkcje. Jednak, gdy dotrze do swojego celu, co się dzieje? Jak działa? Aby Ci to pokazać, powiększa trochę tę komórkę w udzie. Powiedźmy, że to jest błona komórkowa, a ten fioletowo-niebieski element to naczynie krwionośne, znajdujące się blisko komórki. Narysuję nasze czerwone krwinki i estrogen. Kiedy estrogen widzi komórkę, do której chce wejść przechodzi przez błonę komórkową, gdzie jest wychwytywany przez białko transportujące, narysuje je jako taksówkę. Ponieważ jego rolą jest zabranie estrogenu i przetransportowanie go do jego celu w komórce, którym jest jądro komórkowe. W jądrze komórkowym znajduje się nasze DNA. Estrogen wiąże się z pewnym genami, zmieniając ich ekspresję, co zmienia zachowanie komórki, w której się znajduje. W taki sposób działa ten hormon, ale jakie są jego role w organizmie? Jak ma wpływ na ciało człowieka? Specjalnie użyłem słowo "człowieka", aby przypomnieć Ci, że zarówno kobieta, jak i mężczyzna polega na estrogenie w określonych sytuacjach pojawiających się w naszym organizmie. Na przykład, u mężczyzn estrogen bierze udział w dojrzewaniu plemników. Współpracuje z testosteronem zwiększając libido, określane również, jako popęd płciowy. Jednak estrogen pełni większą rolę w ciele kobiety. Ma wiele wspólnego ze wzrostem i rozwojem żeńskiego układu rozrodczego. Wiemy, że stymuluje wzrost jajników oraz pęcherzyków w ich wnętrzu, w trakcie cyklu miesięcznego. Przyczynia się również do wzrostu mięśni gładkich w elementach żeńskiego układu rozrodczego. Na przykład, mięśni gładkich macicy oraz jajowodów w okresie dojrzewania płciowego. Stymuluje również wzrost żeńskich zewnętrznych narządów płciowych oraz piersi w okresie dojrzewania. Sposób, w jaki zarządza wzrostem piersi, to na początku zwiększa ilość tłuszczu odkładającego się w piersiach. Mówiąc o odkładaniu tłuszczu, estrogen jest również odpowiedzialny za tak zwany żeński schemat odkładania tłuszczu, który lokuje się głównie na biodrach i piersiach, w przeciwieństwie do męskiego, który odkłada się w okolicach brzucha. To są głównie role estrogenu w układzie rozrodczym oraz w dystrybucji tłuszczu w organizmie kobiety. Jednak jest również kilka innych, nie związanych z rozmnażaniem funkcji, jakie pełni estrogen. Opowiemy o dwóch z nich. Pierwsza z nich, estrogen w pozytywny sposób wpływa na poziom cholesterolu we krwi, naprawdę trzeba to docenić. Opowiem Ci najpierw trochę o cholesterolu. Wytrzymaj ze mną przez chwilę i porozmawiajmy szybko o cholesterolu. Cholesterol jest cząsteczką lipidową, która pomimo swojej niezwykle negatywnej opinii, jest niezbędna do życia. Jest konieczna do powstania dobrych, zdrowych błon komórkowych, i o ironio, wytwarzamy wiele naszych hormonów z cholesterolu. W rzeczywistość nasz testosteron i estrogen są produkowane z cholesterolu. Cholesterol krąży w naszym ciele w krwiobiegu. Mamy kilka rodzajów cząsteczek transportujących cholesterol. Jedną z nich jest HDL, czyli lipoproteina wysokiej gęstości. Inną cząsteczką jest LDL - lipoproteina niskiej gęstości. Całe te "gęstości" w ich nazwie oznaczają stosunek białka do cholesterolu w tych cząsteczkach. Na przykład, HDL ma więcej białek, a trochę mniej cholesterolu. Więc wysoka gęstość odnosi się do zawartości białka, ale dla uproszczenia, będziemy nazywać dobrym cholesterolem - HDL, a złym cholesterolem LDL. Rozróżniamy "dobry i zły" cholesterol, ponieważ wysoki poziom LDL oznacza problemy z naczyniami krwionośnym, może prowadzić do ataku serca oraz udarów. Optymalny poziom dobrego cholesterolu, HDL, jest skorelowany z obniżonym ryzykiem wystąpienia tych schorzeń. Wracając do estrogenu. Estrogen obniża poziom złego cholesterolu, LDL i zwiększa poziom dobrego, HDL. To całkiem nieźle. Trochę długi wstęp o cholesterolu, zanim doszliśmy do sedna, ale z fizjologicznego punktu widzenia to bardzo ważna rola estrogenu. I po tym, jak u kobiet zmniejsza się produkcja estrogenu w okolicach 50 roku życia, poziom HDL obniża się. Tyle o estrogenie i cholesterolu. Inną, bardzo ważną rolą estrogenu jest zapewnienie odpowiedniej wytrzymałości kości w naszym szkielecie. Przez nasz życie, kości nieustannie przechodzą różne renowacje. Brzmi to trochę dziwnie, ponieważ wydaje się nam, że kości są statycznymi, niezmiennymi elementami, ale na poziomie mikroskopowym nieustannie są niszczone i odbudowywane. A estrogen czynnie uczestniczy w tych procesach. Estrogen spowalnia komórki, które są zaangażowane w niszczenie komórek kości przed ich odbudową. W rezultacie, szkielet może wzmocnić się przez dłuższy okres. Oznacza to również, że obniżenie poziomu estrogenu wraz ze starzeniem się kobiet, naraża je na rozwinięcie stanu, w którym kości staną się kruche i słabe, co nazywamy osteoporozą. Opowiedzieliśmy o istocie estrogenu oraz o jego biologicznym znaczeniu w naszym ciele.