If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Jeżeli jesteś za filtrem sieci web, prosimy, upewnij się, że domeny *.kastatic.org i *.kasandbox.org są odblokowane.

Główna zawartość

Przewlekłe leczenie astmy - film z polskimi napisami

Stworzone przez: Amy Fan.

Chcesz dołączyć do dyskusji?

Na razie brak głosów w dyskusji
Rozumiesz angielski? Kliknij tutaj, aby zobaczyć więcej dyskusji na angielskiej wersji strony Khan Academy.

Transkrypcja filmu video

Spójrzmy na nasz wykres pomagający w różnicowaniu stopnia ciężkości astmy. Spójrzmy na nasz wykres pomagający w różnicowaniu stopnia ciężkości astmy. Spójrzmy na nasz wykres pomagający w różnicowaniu stopnia ciężkości astmy. Jak widzisz, w tych trzech kategoriach, objawy pojawiają się bardziej regularnie, częściej niż dwa razy w tygodniu. Jak widzisz, w tych trzech kategoriach, objawy pojawiają się bardziej regularnie, częściej niż dwa razy w tygodniu. W umiarkowanej codziennie, w ciężkiej - ciężkie objawy codziennie lub nawet dwukrotnie w ciągu dnia. w ciężkiej - ciężkie objawy codziennie lub nawet dwukrotnie w ciągu dnia. Po niewielkiej modyfikacji, naszą skalę ciężkości astmy możemy zaadoptować Po niewielkiej modyfikacji, naszą skalę ciężkości astmy możemy zaadoptować do oceny skuteczności leczenia. do oceny skuteczności leczenia. Tx oznacza leczenie. Nie możemy w pełni wyleczyć astmy, dlatego celem jej leczenia jest kontrola objawów i zmniejszenie częstości ich występowania. Staramy się doprowadzić pacjenta do kategorii objawów sporadycznych. Staramy się doprowadzić pacjenta do kategorii objawów sporadycznych. Zatem, astma dobrze kontrolowana odpowiada w naszej skali astmie z lekkimi objawami sporadycznymi. Zatem, astma dobrze kontrolowana odpowiada w naszej skali astmie z lekkimi objawami sporadycznymi. Zatem, astma dobrze kontrolowana odpowiada w naszej skali astmie z lekkimi objawami sporadycznymi, czyli objawy pojawiają się rzadziej niż 2 razy w tygodniu i nigdy więcej niż raz dziennie. czyli objawy pojawiają się rzadziej niż 2 razy w tygodniu i nigdy więcej niż raz dziennie. - raz lub mniej niż raz w ciągu dnia. - raz lub mniej niż raz w ciągu dnia. Przykładowo, objawy wystąpiły jeden raz w środę i poza tym, pacjent czuje się dobrze. Przykładowo, objawy wystąpiły jeden raz w środę i poza tym, pacjent czuje się dobrze. Jego leczenie działa. Kolejny stopień to astma częściowo kontrolowana. Niech te kolory Cię nie zwiodą, używam zielonego, żeby pasowało do tabelki. Niech te kolory Cię nie zwiodą, używam zielonego, żeby pasowało do tabelki. Astma częściowo kontrolowana nie oznacza, że wszystko jest w porządku. Na tym stopniu objawy występują częściej niż dwa razy w tygodniu Na tym stopniu objawy występują częściej niż dwa razy w tygodniu albo mniej, ale jeśli już danego dnia występują, to więcej niż raz - na przykład 2 razy dziennie przez 2 dni w tygodniu. Jeśli pacjent ma objawy w poniedziałek, wtorek, czwartek, piątek i sobotę to astma nie jest dobrze kontrolowana. Jeśli pacjent ma objawy w poniedziałek, wtorek, czwartek, piątek i sobotę to astma nie jest dobrze kontrolowana. Pięć dni w tygodniu. Lub ma je tylko w środę i sobotę, tylko te dwa dni, ale w środę wystąpiły 2 razy albo w sobotę 3 razy, Ale w środę wystąpiły 2 razy albo w sobotę 3 razy, to także jest już astma częściowo kontrolowana. Ostatnie dwa poziomy to astma niekontrolowana. Ostatnie dwa poziomy to astma niekontrolowana. Nie rozróżniamy ich już, po prostu klasyfikujemy jako astmę niekontrolowaną. Nie rozróżniamy ich już, po prostu klasyfikujemy jako astmę niekontrolowaną. Dla lekarza oznacza to, że pacjent potrzebuje bardziej agresywnego leczenia. Dla lekarza oznacza to, że pacjent potrzebuje bardziej agresywnego leczenia. Dla lekarza oznacza to, że pacjent potrzebuje bardziej agresywnego leczenia. U osoby z astmą częściowo kontrolowaną też należy zintensyfikować terapię. U osoby z astmą częściowo kontrolowaną też należy zintensyfikować terapię. Leki przeciwastmatyczne podajemy zwykle na 2 z możliwych sposobów. Leki przeciwastmatyczne podajemy zwykle na 2 z możliwych sposobów. Nie zajmujmy się teraz rodzajem leków, tylko drogą ich podania. Nie zajmujmy się teraz rodzajem leków, tylko drogą ich podania. Po pierwsze nebulizator. Po pierwsze nebulizator. Nebulizator zbudowany jest ze specjalnej maszyny połączonej przez przewód z maską. Nebulizator zbudowany jest ze specjalnej maszyny połączonej przez przewód z maską. Moja maska nie wygląda najładniej. Pacjent zakłada taką maskę, a maszyna wprowadza lek w postać mgiełki, Pacjent zakłada taką maskę, a maszyna wprowadza lek w postać mgiełki, Pacjent zakłada taką maskę, a maszyna wprowadza lek w postać mgiełki, i razem z tlenem jest on dostarczany do płuc pacjenta. Zajmuje to około 10 minut. Pacjent po prostu siedzi w tym czasie i oddycha przez maskę. Tego typu maszyny mogą być dość drogie i wymagają źródła prądu, no i przez 10 minut trzeba pozostać w jednym miejscu. no i przez 10 minut trzeba pozostać w jednym miejscu. Zatem nebulizacja ma swoje wady, ale działa bardzo dobrze. Następnie mamy inhalatory, na pewno kiedyś widziałeś, jak ktoś takiego używa. Inhalator to taka "rurka" wygięta na kształt litery L z otworem na dole i przyciskiem na górze. Po naciśnięciu na ten przycisk, inhalator rozpyla lek. Po naciśnięciu na ten przycisk, inhalator rozpyla lek. Dobrze jest go używać w połączeniu ze spacer'em (komorą inhalacyjną), bo lek musi być transferowany razem z powietrzem. Pacjent przykłada do niego twarz i inhaluje lek. Pacjent przykłada do niego twarz i inhaluje lek. zajmuje to najwyżej 30 sekund. Czyli inhalator. Jest tani, mały, mieści się w kieszeni. Jest tani, mały, mieści się w kieszeni. Jest tani, mały, mieści się w kieszeni. Pacjent może go wszędzie ze sobą zabrać. Za pomocą obydwu urządzeń można podawać różne leki. Za pomocą obydwu urządzeń można podawać różne leki. Ich wybór zależy od danego pacjenta. Mamy kilka grup leków przeciwastmatycznych. Mamy kilka grup leków przeciwastmatycznych. Najpierw omówimy leki redukujące zapalenie. Najpierw omówimy leki redukujące zapalenie. Zapalenie jest naturalną reakcją organizmu na niesprzyjający czynnik. Zapalenie jest naturalną reakcją organizmu na niesprzyjający czynnik. Niestety, w przypadku astmy, to właśnie stan zapalny odpowiada za pojawiające się objawy. Niestety, w przypadku astmy, to właśnie stan zapalny odpowiada za pojawiające się objawy. Dlatego stosujemy w niej leki, które zmniejszają reakcje zapalne. Pierwszymi z nich są sterydy. Są one również produkowane w organizmie, ale w niewystarczającej ilości, Są one również produkowane w organizmie, ale w niewystarczającej ilości, żeby zwalczyć zapalenie. Zatem, podajemy syntetyczne glikokortykosteroidy. Zatem, podajemy syntetyczne glikokortykosteroidy. Mamy również inhibitory leukotrienów. Trochę dziwaczne słowo. Są to substancje, które hamują działanie leukotrienów. Są to substancje, które hamują działanie leukotrienów. Zapobiegają ich działaniu na organizm. te dwie grupy leków mają ze sobą coś wspólnego, ma to związek ze sposobem, w jaki rozpoczyna się reakcja zapalna. Zaczyna się od zadziałania czynnika spustowego, później jest kaskada reakcji, A prowadzi do B, B do C, C do D, aż powstają leukotrieny. Są one celem całej tej kaskady reakcji. Żeby zatrzymać stan zapalny musimy się ich pozbyć albo użyć sterydów, które uniemożliwią ich powstanie na wcześniejszym etapie. albo użyć sterydów, które uniemożliwią ich powstanie na wcześniejszym etapie. Zatem obie te grypy leków mają taki sam cel: zmniejszyć liczbę leukotrienów, zapobiec tej kaskadzie reakcji, a przez to zapobiec wystąpieniu objawów. zapobiec tej kaskadzie reakcji, a przez to zapobiec wystąpieniu objawów. To była pierwsza, ważna grupa leków. Teraz zajmijmy się lekami rozszerzającymi oskrzela (bronchodilatatorami), Teraz zajmijmy się lekami rozszerzającymi oskrzela (bronchodilatatorami), dzięki którym zwiększa się przepływ powietrza przez drogi oddechowe. dzięki którym zwiększa się przepływ powietrza przez drogi oddechowe. To bardzo ważne, bo podczas napadu astmy dochodzi do ich zwężenia. To bardzo ważne, bo podczas napadu astmy dochodzi do ich zwężenia. Jednymi z takich leków są beta2-mimetyki. Receptory beta-2 są typem receptorów, które znajdują się m.in w płucach, gdzie ich pobudzenie powoduje rozkurcz mięśni gładkich oskrzeli, a przez to poszerzenie dróg oddechowych. W przypadku astmy, gdzie skurcz mięśniówki oskrzeli powoduje zatrzymanie przepływu powietrza, W przypadku astmy, gdzie skurcz mięśniówki oskrzeli powoduje zatrzymanie przepływu powietrza, zastosowanie beta-mimetyków sprawia, że ten przepływ znów jest możliwy. zastosowanie beta-mimetyków sprawia, że ten przepływ znów jest możliwy. Mięśnie gładkie się rozkurczają. Leki te oddziałują na receptory beta-2 rozrzucone po drogach oddechowych w całych naszych płucach. Leki te oddziałują na receptory beta-2 rozrzucone po drogach oddechowych w całych naszych płucach. Można je znaleźć także w innych częściach organizmu, ale dla nas ważne są te w płucach, bo odpowiadają za bronchodilatację. Mamy również inne leki rozszerzające oskrzela. Jednym z nich jest teofilina. Dla niektórych osób może być ona toksyczna, dlatego trzeba uważnie monitorować jej stężenie w organizmie. Działa podobnie do beta-mimetyków. Powoduje relaksację mięśni gładkich, a przez to rozszerza drogi oddechowe. Leczenie ustalamy czasami metodą prób i błędów. Celem jest rozszerzenie dróg oddechowych. Stosujemy to, co najlepiej działa u danego pacjenta. Mogą to być różne kombinacje leków, w różnych dawkach. Czasami musimy dodawać kolejne, aż dojdziemy do poziomu astmy dobrze kontrolowanej. Czasami musimy dodawać kolejne, aż dojdziemy do poziomu astmy dobrze kontrolowanej. To jest cel leczenia przewlekłego astmy.