If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Jeżeli jesteś za filtrem sieci web, prosimy, upewnij się, że domeny *.kastatic.org i *.kasandbox.org są odblokowane.

Główna zawartość

Diagnostyka raka płuc - film z polskimi napisami

Skąd wiemy, że pacjent ma nowotwór płuc? Dowiedz się, jak lekarze za pomocą prześwietlenia rentgenowskiego, tomografii komputerowej, TK (ang. computed tomography, CT), pozytonowej tomografii emisyjnej (ang. positron emission tomography, PET) i wyników krwi mogą potwierdzić nowotwór płuc u pacjentów. Stworzone przez: Amanda Grieco.

Chcesz dołączyć do dyskusji?

Na razie brak głosów w dyskusji
Rozumiesz angielski? Kliknij tutaj, aby zobaczyć więcej dyskusji na angielskiej wersji strony Khan Academy.

Transkrypcja filmu video

Każdy pacjent i każdy przypadek raka płuc jest inny, Każdy pacjent i każdy przypadek raka płuc jest inny, dlatego proces diagnostyczny także często różni się u różnych osób. Niektórzy, tak jak ja, znają to z własnego doświadczenia. Ścieżka diagnostyczna mojej babci była bardzo nietypowa. Ścieżka diagnostyczna mojej babci była bardzo nietypowa. Dziś jednak opowiemy sobie o tym, jak najczęściej wygląda diagnostyka tego nowotworu. Szacuje się, że około 90% przypadków raka płuc ma związek z paleniem tytoniu. Dlatego narysuję obok naszej pacjentki papierosa. Ollie, bo tak ma na imię, już od wielu lat ma kaszel palacza, ale dopiero teraz zdecydowała się pójść do lekarza, bo jej kaszel ostatnio się nasilił i zauważyła, że zaczęła odkrztuszać śluz podbarwiony krwią. A w dodatku ciągle ma gorączkę. Jej lekarz rodzinny natychmiast zlecił RTG klatki piersiowej, żeby zobaczyć co dzieje się w płucach. Narysowałam tutaj jak mogłoby wyglądać takie zdjęcie. W polu płucnym widoczna jest okrągła, zbita, podejrzana zmiana. Wygląda to nieco tak, jakby Ollie połknęła monetę. Taki obraz mogą też dawać niektóre typy zapalenia płuc. Taki obraz mogą też dawać niektóre typy zapalenia płuc. Radiolog na pewno będzie się zastanawiał nad tym rozpoznaniem, tym bardziej, że Ollie pali papierosy, a palacze są bardziej narażeni na infekcje płuc. Ale zapalenie płuc ulegnie wyleczeniu, albo chociaż poprawie po kilku tygodniach odpoczynku i antybiotykach. Niech to będą antybiotyki, które stosuje Ollie. Po kilku tygodniach wraca ona na kolejne RTG i radiolog stwierdza, że ta zmiana w płucu trochę się powiększyła. Mogłaby też mieć taką samą wielkość, niemniej jednak nie zmniejszyła się, co znaczy, że Ollie raczej nie ma zapalenia płuc. Usunę więc to rozpoznanie. Ale trzeba być tu ostrożnym, to nie znaczy jeszcze, że nasza pacjentka ma raka. Trzeba wykonać kilka badań i wykluczyć inne przyczyny. Pierwszym z nich będzie tomografia komputerowa (TK). Zatem Ollie idzie na tomografię, TK jest dużo dokładniejsza w określeniu wielkości zmiany niż zwykłe RTG, szczególnie gdy wykona się rekonstrukcję 3D. Dalej można wykonać też badanie PET. PET to pozytonowa tomografia emisyjna. Wykrywa ona obecność i lokalizację komórek, które zużywają duże ilości glukozy. Doskonale wiemy, że komórki rakowe bardzo intensywnie się dzielą, przez co mają duże zapotrzebowanie energetyczne, więc zużywają ogromne ilości glukozy, co będzie wyraźnie widoczne w badaniu PET, jako "świecenie" na tle zdrowych tkanek. Jeśli zauważymy, że podejrzana masa urosła, w porównaniu z poprzednimi badaniami TK, a na dodatek "świeci" w PET, to warto przejść do kolejnego kroku. Są to niestety badania inwazyjne, polegające na zbadaniu wycinka podejrzanej zmiany, ale pozwalają z pewnością rozpoznać lub wykluczyć nowotwór. Zostawmy więc za sobą metody obrazowe i przejdźmy do tych przedstawionych po lewej stronie. Powinnam chyba zacząć od tego, że czasem możliwe jest uniknięcie procedur inwazyjnych. Na przykład kiedy komórki raka obecne są w odkrztuszanej przez pacjenta wydzielinie. Na przykład kiedy komórki raka obecne są w odkrztuszanej przez pacjenta wydzielinie. Ale to zdarza się dość rzadko, dlatego mamy kilka opcji na inwazyjne pobranie tych komórek. A rodzaj procedury jest wybierany w zależności od tego, w którym miejscu płuca znajduje się zmiana. Widzisz tą niebieską obwódkę na zewnątrz płuc? Płuca otoczone są przez opłucną, w której jamie znajduje się bogatobiałkowy płyn zmniejszający tarcie podczas ruchów oddechowych. Zdarza się, że komórki raka przedostają się w to miejsce i zbiera się tam płyn. Dochodzi do reakcji zapalnych i w jamie opłucnej zbiera się płyn wysiękowy. Taki stan będzie widoczny w RTG klatki piersiowej, bo w miejscu, gdzie powinna być tkanka płucna znajduje się płyn. Onkolog może się wtedy zdecydować na nakłucie klatki piersiowej od zewnątrz Onkolog może się wtedy zdecydować na nakłucie klatki piersiowej od zewnątrz i pobranie tego płynu do badań. Możliwe jest wtedy wykrycie w nim komórek raka. Ale załóżmy, że w jamie opłucnej Ollie nie zbiera się płyn. Badania obrazowe wskazują na to, że rosnąca masa znajduje się na obwodzie płuca. Na przykład tutaj. W takim wypadku onkolog może zlecić nakłucie przez ścianę klatki piersiowej, przez jamę opłucnej aż do płuca. Nakłuwamy płuco od zewnątrz i pobieramy fragment interesującej nas tkanki. Nakłuwamy płuco od zewnątrz i pobieramy fragment interesującej nas tkanki. Żeby wyjaśnić kolejną metodę, usunę tą wydzielinę i zmienię lokalizację guza na bliższą któregoś z oskrzeli głównych Ollie. i zmienię lokalizację guza na bliższą któregoś z oskrzeli głównych Ollie. W takim układzie, łatwiej będzie onkologowi dotrzeć do guza za pomocą specjalnego urządzenia wkładanego przez gardło, w badaniu zwanym bronchoskopią. Pozwala ona spojrzeć na płuca od wewnątrz, ale także wykonać od tej strony biopsję. ale także wykonać od tej strony biopsję. Niezależnie od tego, w jaki sposób uzyskamy fragment tkanki, wysyłamy próbki do laboratorium, gdzie podlegają dokładnej ocenie. Patomorfolog szuka cech nowotworu złośliwego, takich jak specyficzne mutacje DNA. Wczesne wykrycie raka płuca ma ogromny wpływ na dalsze rokowanie. Wczesne wykrycie raka płuca ma ogromny wpływ na dalsze rokowanie. Im szybciej zostanie postawiona poprawna diagnoza, tym lepiej.