Diagnostyka i leczenie zapalenia zatok - film z polskimi napisami

Zajmijmy się diagnostyką zapalenia zatok. Jako, że jest ono bardzo powszechnym schorzeniem prawdopodobnie sam kiedyś je przechodziłeś. prawdopodobnie sam kiedyś je przechodziłeś. Zauważyłeś pewnie, że nie robiono Ci wtedy żadnych specjalnych badań. Zauważyłeś pewnie, że nie robiono Ci wtedy żadnych specjalnych badań. To dlatego, że rozpoznanie opiera się przede wszystkim na objawach. To dlatego, że rozpoznanie opiera się przede wszystkim na objawach. Do najważniejszych z nich należą wodnisty katar spływający przez nozdrza przednie lub tylne, ból lub uczucie ucisku, uczucie zatkanego nosa oraz osłabienie węchu. Są również inne takie jak kaszel pogarszający się zwłaszcza w pozycji leżącej. Ból głowy, ból uszu lub uczucie ich ucisku oraz gorączka Więc jeśli ktoś prezentuje takie objawy to prawdopodobnie od razu zostanie postawiona diagnoza. Zdarza się jednak, że objawy nie są aż tak oczywiste albo nie wyglądają aż tak charakterystycznie. albo nie wyglądają aż tak charakterystycznie. W takim wypadku wykonuje się dodatkowe badania mające pomóc w diagnostyce. Czasami trzeba dosłownie zajrzeć do wnętrza nosa i przyjrzeć się bliżej wydzielinie. i przyjrzeć się bliżej wydzielinie. Badanie to nazywamy rynoskopią. Może pamiętasz, słowo "rhino" oznacza "nos". W przeszłości wykorzystywano też zdjęcia RTG i czasem nadal się je wykonuje, ale nie jest to zalecane z powodu niewielkiej czułości w obrazowaniu zatok w szczególności sitowych przednich. Zwyczajnie nie są na RTG zbyt dobrze widoczne. Zapiszę to. Złotym standardem w diagnostyce zapalenia zatok jest obrazowanie metodą tomografii komputerowej (TK), cechujące się dużą czułością w wykrywaniu tej choroby. Spójrzmy teraz na TK zatok zdrowego człowieka, Spójrzmy teraz na TK zatok zdrowego człowieka, i porównajmy je z zatokami osoby chorej Po lewej mamy obraz zatok w przekroju poprzecznym, a więc oglądamy je tu z góry. a więc oglądamy je tu z góry. Natomiast po prawej widzimy obraz w przekroju czołowym, na którym patrzymy na zatoki od przodu. Oznaczę kilka z nich. Tutaj jest zatoka szczękowa po drugiej stronie również. Mamy też zatoki sitowe. Zauważ, że wszystkie mają kolor czarny, to dlatego, że są wypełnione powietrzem, a powietrze na RTG jest czarne. Przejdźmy do obrazu nieprawidłowego. Mamy tu takie same przekroje jak poprzednio - poprzeczny i czołowy i te same zatoki. Zatoka szczękowa tu i sitowe tu. Zauważ, że nie są one w pełni czarne. W dużej mierze wypełnia je szara tkanka. Zatoki sitowe wręcz w całości są szare. Ta szara tkanka to śluzówka objęta zapaleniem. Przypomnę jeszcze, że do rozpoznania zapalenia zatok wystarczy obecność charakterystycznych objawów, a inne testy wykonuje się tylko w wyjątkowych przypadkach. Ale jest pewien haczyk. Ale jest pewien haczyk. Istnieje wiele rodzajów zapalenia zatok. Wymażę to, żeby zrobić trochę miejsca. Klasyfikacja zapalenia zatok opiera się na podstawie czasu trwania objawów i czasu trwania samej choroby. Stworzę mały wykres i opiszę na nim osie. Na osi pionowej będą objawy, a na pionowej czas, który podzielę na kilka części, po 4 tygodnie każda. Zatem 4 tygodnie, 8, 12 i 16 tygodni. Tak jak mówiłem, oś pionowa to objawy. Ale chodzi o takie ogólne pojęcie, nie będę ich tam pojedynczo zapisywał. Oś pozioma przedstawia okres występowania objawów u danego pacjenta. Oś pozioma przedstawia okres występowania objawów u danego pacjenta. Powiedzmy, że u kogoś będzie to okres poniżej 4 tygodni. Zaznaczę to. Mówimy wtedy o ostrym zapaleniu zatok. Czasami objawy występują dłużej mogą się nasilać i słabnąć, ale utrzymują się przez 12 tygodni. Jeśli objawy utrzymują się od 4 do 12 tygodni to mówimy o zapaleniu podostrym, a jeśli jeszcze dłużej - o przewlekłym zapaleniu zatok. Ma to znaczenie w wyborze leczenia, ale zanim o nim pomówimy musimy rozwiązać jeszcze jedną kwestię, musimy rozwiązać jeszcze jedną kwestię, która również wpłynie na rodzaj leczenia. Zejdźmy trochę niżej. Następną kwestią, którą musimy poruszyć, przypomnę, że mówimy tutaj jedynie o infekcyjnych zapaleniach zatok, jest etiologia - bakteryjna czy wirusowa? Izolacja i hodowla czynnika sprawczego oraz różnicowanie czy jest nim wirus czy bakteria jest bardzo niepraktyczne i nie zawsze skuteczne. Mówiliśmy wcześniej, że ogromna większość zapaleń zatok ma podłoże wirusowe. A najlepszy sposób na ich różnicowanie opiera się na czasie trwania zakażenia. Ale jest on nieco inny niż poprzedni. Ponownie narysuję wykres. Tak jak wcześniej, objawy na osi pionowej, czas na osi poziomej. Ale tym razem nie w tygodniach, a w dniach. Jeden, dwa, trzy, cztery, pięć dni dalej sześć, siedem, osiem i tak dalej. 98% zapaleń zatok u dorosłych pacjentów wywoływana jest przez wirusy. Przebieg tego typu infekcji jest dość charakterystyczny. Przebieg tego typu infekcji jest dość charakterystyczny. Objawy szybko narastają, przez jakiś czas się utrzymują i około 10 dnia zaczynają słabnąć. Nie zawsze ustępują całkowicie, ale do dnia 10 powinna nastąpić poprawa. Tak przebiega typowe zakażenie wirusowe. Narysuję kolejną krzywą, ale tym razem, po 10 dniach nie ma widocznej poprawy. ale tym razem, po 10 dniach nie ma widocznej poprawy. Tak przebiegają bakteryjne zapalenia zatok. Należy zwrócić uwagę na inne przypadki. Powiedzmy, że początek wygląda na infekcję wirusową, stan poprawia się po kilku dniach, jednak później znów pogarsza. To również wskazuje na bakteryjny charakter zakażenia, a takie dwa szczyty nasilenia objawów które tutaj widzimy nazywamy "double sickening" ("podwójnym chorowaniem") - pogorszenie po pozornym zdrowieniu. Dzieje się tak, kiedy pierwotnie doszło do infekcji wirusowej, Dzieje się tak, kiedy pierwotnie doszło do infekcji wirusowej, ale dostały się tam bakterie i infekcja przerodziła się w bakteryjną. Ostatni przypadek to taki, kiedy objawy szybko narastają i od początku są ciężkie, z wysoką gorączką. To także przemawia za zakażeniem bakteryjnym. Co z tym robimy? Porozmawiajmy o leczeniu. W przypadku najczęstszego - ostrego wirusowego zapalenia zatok nie ma leczenia przyczynowego. nie ma leczenia przyczynowego. Ale możemy leczyć objawy. W pierwszej kojelności należy zmniejszyć przekrwienie błony śluzowej nosa. Działa to z różną skutecznością, lepiej u dorosłych niż u dzieci. Ale jest to sposób bezpieczny i wykorzystuje leki dostępne bez recepty, więc warto spróbować. Dalej mamy mukolityki, o nieco zbliżonym sposobie działania. Utrzymują one produkcje śluzu na poziomie możliwym do usunięcia go przez organizm. One też zwykle wydawane są bez recepty. Ponadto ważne i niestety często pomijane jest nawadnianie. Ponadto ważne i niestety często pomijane jest nawadnianie. Odpowiednie nawodnienie organizmu umożliwia mukolitykom i lekom zmniejszającym przekrwienie skuteczne działanie i zapobiega powstawaniu zbitego śluzu, który mógłby zalegać w jamie nosowej. Nie zapominajmy też o leczeniu przeciwbólowym. Zapalenia zatok bywają bardzo bolesne I leki wydawane bez recepty, a w ciężkich przypadkach także te na receptę, są niezwykle ważne. Ale powiedzmy, że minęło już 10 dni albo mamy inny wzorzec zachorowania odpowiadający infekcji bakteryjnej. albo mamy inny wzorzec zachorowania odpowiadający infekcji bakteryjnej. Stosujemy oczywiście to samo, co przy zapaleniu wirusowym, ale tutaj możemy dodać jeszcze antybiotyki. ale tutaj możemy dodać jeszcze antybiotyki. Standardowo stosuje się je przez 10-14 dni. Tak samo postępujemy w zapaleniach podostrych. Natomiast w przypadku przewlekłych, które częściej są jednak bakteryjne, stosujemy te same leki, w tym antybiotyki, ale przez znacznie dłuższy czas. Znacznie dłuższy, bo zazwyczaj aż 4-6 tygodni. Niektóre przypadki zapalenia zatok są naprawdę ciężkie i tacy pacjenci narażeni są na wystąpienie powikłań albo częste nawroty generujące kolejne problemy. Po konsultacji ze specjalistą, konieczny może być wówczas kolejny krok jakim jest leczenie operacyjne. Istnieje kilka różnych metod chirurgicznych, polegają one na utworzeniu otworu w kości, który umożliwi lepszy drenaż zatok. Wróćmy więc do naszego TK. Gdyby u tego pacjenta zdecydowano się wykonać operację to fragmenty ścian zatok szczękowych tutaj i tutaj oraz ta struktura - małżowina mogłyby zostać usunięte. Wyglądałoby to mniej więcej tak. Celem takiej operacji jest ułatwienie odpływu wydzieliny z zatok do jamy nosowej. Jednak leczenie chirurgiczne dotyczy tylko niewielkiej grupy ciężkich przypadków, gdy inne metody zawiodą lub istnieje duże ryzyko komplikacji.