If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Jeżeli jesteś za filtrem sieci web, prosimy, upewnij się, że domeny *.kastatic.org i *.kasandbox.org są odblokowane.

Główna zawartość

Diagnostyka i leczenie krztuśca — film z polskimi napisami

Chcesz dołączyć do dyskusji?

Na razie brak głosów w dyskusji
Rozumiesz angielski? Kliknij tutaj, aby zobaczyć więcej dyskusji na angielskiej wersji strony Khan Academy.

Transkrypcja filmu video

Zanim przejdziemy do diagnostyki krztuśca, inaczej kokluszu, przyjrzyjmy się stadiom rozwoju infekcji bakteryjnej. Od momentu wystąpienia pierwszych objawów, przypominających przeziębienie przez około dwa tygodnie, bakterie powodujące krztusiec znajdują się w górnych drogach oddechowych, gdzie dokonują uszkodzeń i wywołują stan zapalny. gdzie dokonują uszkodzeń i wywołują stan zapalny. Po dwóch tygodniach, uszkodzenia są na tyle znaczące, że w oskrzelach zalega duża ilość wydzieliny wyzwalająca napady kaszlu z charakterystycznym świstem wdechowym i wymiotami po napadzie. W tym czasie udaje się wyprodukować przeciwciała specyficzne wobec krztuśca, W tym czasie udaje się wyprodukować przeciwciała specyficzne wobec krztuśca, które znakują bakterie do usunięcia. Po około ośmiu tygodniach, układ immunologiczny pozbywa się zakażenia, a stan zapalny i uszkodzenia dróg oddechowych goją się w ciągu kolejnych czterech tygodni, co oznacza również ustępowanie objawów choroby. Ta oś czasu jest bardzo istotna, bo mamy kilka metod wykrywania krztuśca, a ich skuteczność zależy od stopnia zaawansowania choroby. Złotym standardem w diagnostyce krztuśca, jest test możliwy do wykonania tylko w ciągu pierwszych dwóch tygodni, kiedy bakterie są jeszcze żywe. Zaznaczę te dwa tygodnie. Tym testem jest wymaz. Pracownik ochrony zdrowia zakłada środki ochrony osobistej - fartuch, rękawiczki i maseczkę, żeby chronić się przed zakażeniem i pobiera wymaz z tylnej ściany jamy nosowo-gardłowej, wymazówką z dakronowym wacikiem. z tylnej ściany jamy nosowo-gardłowej, wymazówką z dakronowym wacikiem. Materiał wysyłany jest do laboratorium i jeśli pałeczki krztuśca są obecne, to wyhodujemy je w ciągu siedmiu, ośmiu dni. Pozytywny wynik testu jest bardzo wiarygodny, ale negatywny nie wyklucza obecności zakażenia, bo próbka mogła zostać pobrana w nieodpowiednim momencie albo złą techniką. Dlatego często wykonujemy to badanie wraz z innym testem potwierdzenia. Badania wykorzystujące łańcuchową reakcję polimerazy mogą być przeprowadzane w ciągu pierwszych czterech tygodni. Zwykle skracamy to do PCR, P C R. Takie badanie może zostać wykonane z tego samego wymazu, bo wykrywa jedynie obecność DNA pałeczki krztuśca. bo wykrywa jedynie obecność DNA pałeczki krztuśca. Jeśli jej DNA jest obecne w materiale, PCR wyprodukuje miliony jego kopii dzięki czemu będzie możliwe do wykrycia i będzie można potwierdzić zakażenie. DNA może pochodzić tak od żywych, jak i martwych bakterii, dlatego PCR można wykonywać przez aż cztery tygodnie, kiedy bakterie są już w większości zabite. Wyniki PRC uzyskuje się bardzo szybko, w ciągu jednego lub dwóch dni, ale czasami bywają fałszywie dodatnie, kiedy na przykład próbka została zanieczyszczona. Dlatego wykonuje się je w połączeniu z hodowlą bakteryjną. I jako ostatni, chciałabym wymienić test, który możemy wykonać w czasie od drugiego do dwunastego tygodnia choroby, czyli dość późno. Chodzi tu o badanie serologiczne, czyli wykrywające przeciwciała. Mamy tu naszą pałeczkę krztuśca i po około dwóch tygodniach od zakażenia organizm zaczyna produkować specyficzne dla niej przeciwciała, które ułatwiają układowi immunologicznemu zniszczenie bakterii. Najwięcej przeciwciał mamy w okresie pomiędzy drugim a ósmym tygodniem, w samym środku walki organizmu z krztuścem, dlatego to najlepszy czas na wykonanie badania serologicznego. Jednak ilość przeciwciał bardzo powoli zmniejsza się po usunięciu zakażenia, Jednak ilość przeciwciał bardzo powoli zmniejsza się po usunięciu zakażenia, dlatego możemy je wykryć aż do 12 tygodnia po zainfekowaniu. Minusem badania jest to, że jeśli dana osoba była niedawno szczepiona poziom przeciwciał w surowicy będzie wysoki i badanie da wynik pozytywny, nawet jeśli nie doszło do infekcji. Z tego i kilku innych powodów badania serologiczne nie są rutynowo wykorzystywane w diagnostyce krztuśca, ale warto o nich wiedzieć, bo szeroko stosuje się je w przypadku innych chorób i stanów. To wszystko w temacie diagnostyki laboratoryjnej, przejdźmy do objawów klinicznych. przejdźmy do objawów klinicznych. U pacjenta, który przez co najmniej dwa tygodnie ma napady kaszlu, świsty albo wymiotuje po kaszlu bez innej przyczyny można rozpoznać krztusiec. Umiejscowiłam to na drugim etapie choroby, kiedy zwykle pojawiają się objawy, ale rozpoznanie może zostać postawione znacznie wcześniej, jeśli wiadomo, że nasz pacjent miał kontakt z osobą chorą na krztusiec. jeśli wiadomo, że nasz pacjent miał kontakt z osobą chorą na krztusiec. Powiedzmy, że zdiagnozowaliśmy u kogoś krztusiec, co robimy dalej? Przenieśmy się wyżej i załóżmy, że zdiagnozowaliśmy go już w fazie pierwszych objawów, w ciągu dwóch tygodni od zakażenia. W takim wypadku podanie antybiotyku makrolidowego załagodzi jeszcze dalsze objawy, ale gdyby podać je później, to nie nastąpi znacząca poprawa, bo jak pamiętasz, na tym etapie doszło już do uszkodzeń spowodowanych zakażeniem, które wiążą się z dokuczliwymi objawami. Jeśli jednak osoba zdrowa będzie miała kontakt z osobą z potwierdzonym krztuścem powinna natychmiast otrzymać makrolid i przyjmować go przez 7 do 10 dni, co zapobiegnie rozwinięciu się stanu zapalnego i uszkodzeniom, co zapobiegnie rozwinięciu się stanu zapalnego i uszkodzeniom, a tym samym objawy będą u niej łagodne lub nie będzie ich w ogóle. Jednak w większości przypadków skupiamy się głownie na leczeniu objawowym. Jednak w większości przypadków skupiamy się głownie na leczeniu objawowym. Można stosować na przykład nebulizator, żeby nawilżyć śluzówki i ułatwić pacjentowi odkrztuszanie oraz unikać czynników wywołujących napady kaszlu jak bieganie, czy przebywanie w zakurzonych pomieszczeniach, ale nie chcemy też, żeby zupełnie przestał kaszleć, bo mimo wszystko trzeba oczyścić drogi oddechowe z wydzieliny. bo mimo wszystko trzeba oczyścić drogi oddechowe z wydzieliny. Dlatego leki przeciwkaszlowe nie są wskazane, ale odpoczynek już tak, żeby zachować siły na męczące napady kaszlu. żeby zachować siły na męczące napady kaszlu. Należy także łagodzić wymioty, które zwykle pojawiają się po napadach kaszlu. Pacjent powinien więc się nawadniać i spożywać małe, ale częste posiłki. W przypadku dzieci poniżej 1 roku życia, które często mają cięższe objawy, konieczna może być hospitalizacja i nawadnianie dożylne oraz założenie sondy żołądkowej. i nawadnianie dożylne oraz założenie sondy żołądkowej. Jeśli dochodzi do problemów z oddychaniem, konieczna może być tlenoterapia. Do objawów zaburzeń oddychania należą niska saturacja krwi oraz przyspieszenie oddechu i tętna. Pacjent powinien być też obserwowany w kierunku pojawienia się dodatkowych infekcji układu oddechowego, które rozwijają się z łatwością, kiedy w drogach oddechowych zalega wydzielina tworząca idealne środowisko dla patogenów. tworząca idealne środowisko dla patogenów. Można na przykład wykonywać RTG klatki piersiowej, bo krztusiec zazwyczaj nie daje żadnych objawów w RTG, a inne zakażenia mogą być widoczne jako jasne ogniska na czarnym tle płuc.