If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Jeżeli jesteś za filtrem sieci web, prosimy, upewnij się, że domeny *.kastatic.org i *.kasandbox.org są odblokowane.

Główna zawartość

Przesięk vs wysięk - film z polskimi napisami

W jamie opłucnowej mogą zbierać się rozmaite płyny. Wysięk powstaje, kiedy płyn jest wypychany z naczyń włosowatych przez zbyt wysokie ciśnienie, a przesięk jest wynikiem ucieczki płynu do przestrzeni międzykomórkowej na skutek zapalenia. Poznaj różnice pomiędzy przesiękiem a wysiękiem i dowiedz się jak pracownicy ochrony zdrowia różnicują je przy pomocy kryteriów Lighta, wykorzystując pomiar ilości białka. Stworzone przez: Jannah George.

Chcesz dołączyć do dyskusji?

Na razie brak głosów w dyskusji
Rozumiesz angielski? Kliknij tutaj, aby zobaczyć więcej dyskusji na angielskiej wersji strony Khan Academy.

Transkrypcja filmu video

Mówiąc o płynie w jamie opłucnej mamy na myśli płyn, który zbiera się w przestrzeni pomiędzy jej blaszkami. Może to być wysięk albo przesięk. Rozróżnienie tych dwóch pojęć bywa trudne do ogarnięcia, Rozróżnienie tych dwóch pojęć bywa trudne do ogarnięcia, więc to sobie rozpiszemy. Zatem przesięk lub wysięk. Zatem przesięk lub wysięk. W gruncie rzeczy różnią się one sposobem, w jaki dochodzi do gromadzenia się płynu. różnią się one sposobem, w jaki dochodzi do gromadzenia się płynu. Przyczyn może być wiele. Mogą to być zastoinowa niewydolność serca, uszkodzenie wątroby Mogą to być zastoinowa niewydolność serca, uszkodzenie wątroby albo zapalenie płuc, czy toczeń i odróżnienie rodzaju płynu ma spore znaczenie. i odróżnienie rodzaju płynu ma spore znaczenie. Wykrycie czy to przesięk, czy wysięk pomaga znaleźć przyczynę jego gromadzenia się. Wysięk jest zazwyczaj związany z obecnością stanu zapalnego, Wysięk jest zazwyczaj związany z obecnością stanu zapalnego, tak jest chociażby w zapaleniu płuc. Natomiast przesięk powstaje, gdy coś zaburzy równowagę ciśnień pomiędzy naczyniem a jego otoczeniem. Ups, wkradł mi się błąd. Wróć. Ciśnienie hydrostatyczne. Czyli albo coś, co zaburza ciśnienie hydrostatyczne [lub onkotyczne] albo coś, co wywołuje stan zapalny. albo coś, co wywołuje stan zapalny. To jest podstawowa różnica. Przejdźmy do rysunku. To jest prawidłowe naczynie. To jest prawidłowe naczynie. Mamy tu jego ścianę, a tutaj śródbłonek, zbudowany z tych jasnych komórek. A te żółte kuleczki to białka A te żółte kuleczki to białka - białka osoczowe. Na niebiesko zaznaczony jest sam płyn. Na niebiesko zaznaczony jest sam płyn. Tak to wygląda w prawidłowym naczyniu. Wszystko znajduje się w swego rodzaju równowadze, nic z tego naczynia nie wycieka, nic z tego naczynia nie wycieka, ani nic, co nie powinno, do niego nie napływa. ani nic, co nie powinno, do niego nie napływa. Tak powinno być. Teraz przejdźmy dalej, nieco niżej i zobaczmy jak to wygląda, gdy coś jest nie tak jak trzeba. Spójrz na drugi rysunek. Ten schemat obrazuje powstawanie przesięku. Ten schemat obrazuje powstawanie przesięku. Skąd on się bierze? Zwróć uwagę na to, że mamy tutaj znacznie mniej białek osoczowych niż w normalnych warunkach. że mamy tutaj znacznie mniej białek osoczowych niż w normalnych warunkach. W wyniku zmniejszonej ilości białek W wyniku zmniejszonej ilości białek płyn "ucieka" z naczynia. Zamienię szybko kolory, żeby było to dobrze widać. Niedobór białek powoduje przesiąkanie płynu pomiędzy komórkami śródbłonka Niedobór białek powoduje przesiąkanie płynu pomiędzy komórkami śródbłonka na zewnątrz naczynia. Płyn opuszcza naczynie. Zauważ, że komórki śródbłonka nie są zmienione, czy uszkodzone. Zauważ, że komórki śródbłonka nie są zmienione, czy uszkodzone. Ściana naczynia wygląda dokładnie tak samo, a komórki śródbłonka do siebie przylegają. a komórki śródbłonka do siebie przylegają. Przestrzenie pomiędzy nimi się nie zmieniły. Przestrzenie pomiędzy nimi się nie zmieniły. Różnica polega tylko na na tym, że w osoczu jest mniej białka i to właśnie jest przyczyną przesiąkania płynu. Przesięk może też być skutkiem zastoinowej niewydolności serca. Przesięk może też być skutkiem zastoinowej niewydolności serca. Już o tym wspominałam. Niech to będzie nasze serce. Niech to będzie nasze serce. Wiem, że to raczej walentynkowe serce, ale chodzi tylko o wyobrażenie. Serce składa się z czterech jam. Prawego przedsionka, prawej komory, lewego przedsionka i lewej komory. Powiedzmy, że ta osoba ma lewokomorową niewydolność serca, Powiedzmy, że ta osoba ma lewokomorową niewydolność serca, lewa strona serca nie funkcjonuje prawidłowo i ma zastoinową niewydolność serca. Co będzie się działo? Wiemy już, że niewydolność lewej komory Wiemy już, że niewydolność lewej komory skutkuje zwiększeniem ciśnienia po lewej stronie serca. A dysfunkcja lewej strony serca powoduje zastój krwi w naczyniach płucnych. Tu mamy płuca. Dochodzi do zastoju i krew gromadzi się w płucach zamiast przepływać dalej, i krew gromadzi się w płucach zamiast przepływać dalej, co podnosi ciśnienie w naczyniach płucnych. Zwiększa się w nich ciśnienie hydrostatyczne i płyn wydostaje się do okolicznych tkanek. Podobnie jak w poprzednim przykładzie, płyn wewnątrz naczyń jest wypychany na zewnątrz płyn wewnątrz naczyń jest wypychany na zewnątrz pomiędzy komórkami śródbłonka, bo ciśnienie jest tak duże. Płyn ten gromadzi się w jamie opłucnej. Płyn ten gromadzi się w jamie opłucnej. To o tym rozmawialiśmy w poprzednich filmach. Co ważne, białka nie przepływają poza naczynie razem z płynem, Co ważne, białka nie przepływają poza naczynie razem z płynem, bo są po prostu za duże i nie mieszczą się pomiędzy komórkami śródbłonka. Jednak odpowiednio duże ciśnienie wypycha z naczynia płyn i powstaje przesięk. Czas na scenariusz nr 3. Tym razem zajmiemy się wysiękiem. Jak do niego dochodzi? Po pierwsze, naczynie jest znacznie większe niż poprzednio. Po pierwsze, naczynie jest znacznie większe niż poprzednio. Jest dużo, dużo większe. Wypadałoby podpisać ten rysunek. Wypadałoby podpisać ten rysunek. To naczynie jest dużo większe niż pozostałe. To naczynie jest dużo większe niż pozostałe. Pamiętasz co jest przyczyną wysięku? Pamiętasz co jest przyczyną wysięku? Zapalenie. Co dzieje się z naczyniami, kiedy mamy stan zapalny? Rozszerzają się, prawda? Ich średnica się zwiększa. Zatem będzie dochodziło w tym miejscu do zastoju krwi wraz z białkami i wirują sobie one wewnątrz naczynia. i wirują sobie one wewnątrz naczynia. W przypadku patologii przebiegających z zapaleniem, śródbłonek ulega zmianom. Tworzące go komórki są od siebie bardziej oddalone, widzisz? Przestrzenie międzykomórkowe się powiększają. Przestrzenie międzykomórkowe się powiększają. A kiedy stają się tak duże, to mogą przepuszczać już nie tylko płyn. to mogą przepuszczać już nie tylko płyn. Co będzie się razem z nim wydostawać? Jeśli myślisz o białkach, to masz rację. Białka również wydostają się poza naczynia. Dlatego wysięk ma charakter mieszaniny płynu i białek. Dlatego wysięk ma charakter mieszaniny płynu i białek. Zapiszę to. Zarówno płyn, jak i białka. Podczas gdy przesięk to sam płyn, bo nic innego nie mieści się pomiędzy komórkami śródbłonka. A jak wygląda diagnostyka? U pacjentów z płynem w jamie opłucnej wykonuje się oczywiście torakocentezę, czyli nakłuwa się klatkę piersiową i pobiera płyn zgromadzony w jamie opłucnej, i pobiera płyn zgromadzony w jamie opłucnej, a następnie go bada. Po czym różnicujemy rodzaj płynu przy pomocy kryteriów Lighta. Będzie nam je symbolizowała żarówka. [ang. "light" = światło] Oto moja żarówka, dorysuję jeszcze gwint. Kryteria Lighta. Warto je zapamiętać. Po pierwsze, będziemy szukać w pobranym płynie białka, Po pierwsze, będziemy szukać w pobranym płynie białka, ale także cholesterolu oraz triglicerydów. Jeśli je tam znajdziemy - białka, triglicerydy, krótko mówiąc duże cząsteczki, krótko mówiąc duże cząsteczki, to wskazuje to na wysiękowy charakter płynu. Natomiast jeśli tych substancji - białek i innych dużych molekuł, które normalnie nie mieszczą się pomiędzy komórkami śródbłonka, które normalnie nie mieszczą się pomiędzy komórkami śródbłonka, to wiemy, że mamy do czynienia z przesiękiem. Tak właśnie rozstrzygamy jaki płyn zbiera się w opłucnej i co jest tego przyczyną. Prawdę mówiąc, w płynie przesiękowym może w ogóle nie być białka w płynie przesiękowym może w ogóle nie być białka w płynie przesiękowym może w ogóle nie być białka więc już samo to daje nam potwierdzenie, że to na pewno przesięk, a nie wysięk. Przejdźmy przez to szybko jeszcze raz. Przesięk powstaje na skutek nadmiernego ciśnienia hydrostatycznego, Przesięk powstaje na skutek nadmiernego ciśnienia hydrostatycznego, na przykład w zastoinowej niewydolności serca lub niewydolności wątroby [tutaj ciśnienia onkotycznego]. lub niewydolności wątroby [tutaj ciśnienia onkotycznego]. Podobnie dzieje się przy niewydolności nerek, gdy pacjenci tracą białko z moczem. gdy pacjenci tracą białko z moczem. U nich też płyn przechodzi poza włośniczki, do okolicznych tkanek. Teraz zapalenie - o tym też już mówiliśmy. Pomyśl o czynnikach mogących wywołać odpowiedź zapalną organizmu. pomyśl o czynnikach mogących wywołać odpowiedź zapalną organizmu. W przypadku układu oddechowego będzie to przede wszystkim zapalenie płuc. Wspominałam też o toczniu, ta choroba również wiąże się z reakcjami zapalnymi. Kiedy słyszysz te pojęcia, zastanów się, co się dzieje. Przemyśl, co może być przyczyną i co dzieje się na poziomie naczyń krwionośnych. i co dzieje się na poziomie naczyń krwionośnych.