If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Jeżeli jesteś za filtrem sieci web, prosimy, upewnij się, że domeny *.kastatic.org i *.kasandbox.org są odblokowane.

Główna zawartość

Wprowadzenie do aldehydów

Wprowadzenie do aldehydów. Stworzone przez: Sal Khan.

Chcesz dołączyć do dyskusji?

Na razie brak głosów w dyskusji
Rozumiesz angielski? Kliknij tutaj, aby zobaczyć więcej dyskusji na angielskiej wersji strony Khan Academy.

Transkrypcja filmu video

Aldehydy Zrobiliśmy kilka filmików o aminach, o któyrch zapomniałem wspomnieć, i jest to prawdopodobnie najbardziej zabawny pogląd o aminach, i chodzi o to, że mają tendencje do tego, że śmierdzą. Pozwólcie, że to zapiszę. Aminy mają tendencję do nieprzyjemnego zapachu. I mogę zrobić trochę tego smrodku. I ogólnie, w ich gazowym stanie, często śmierdzą amoniakiem, albo w stanie ciekłym śmierdzą jak ryba, albo nawet zdechła ryba. Śmierdzą jak ryba. I, w szczególności, jeśli spojrzymy na trimetyloaminę, więc pozwólcie, że narysuję to tak. H3C, mamy nasz nitrogen. Mamy CH3 i mamy nasz CH3. I możemy nawet narysować samotną parę. To jest trimetyloamina. To jest smród ryby. Tutaj mamy smród ryby. Teraz, powodem dla którego o tym wspomniałem jest to, że w tym filmiku będziemy wprowadzać nowy typ cząsteczki i będzie to aldehyd. I chcę porównać ich zapachy. Niektóre małe aldehydy nadal mają całkiem mocny zapach, w szczególności formaldehyd. I będziemy mówić o tym czemu jest to aldehyd. Więc tutaj mamy formaldehyd, i jest to powszechna nazwa. I prawdopodobnie widzieliście ją użytą jako rodzaj środka konserwującego. Może nawet na lekcjach biologii, jeśli w roztworze znajduje się martwa żaba, to jest ona w formaldehydzie. Pozwólcie, że to zapiszę. Formaldehyd. Raz jeszcze, jest to powszechna nazwa. Potem nauczę was jak systematycznie nazywać te związki. Ale kiedy mamy większe aldehydy, to mogą one mieć całkiem słodki albo nawet różany zapach. Więc mamy coś takiego jak aldehyd benzoesowy, który widzieliście kiedy zaczęliśmy mówić o pochodnych benzenu. Więc to jest aldehyd benzoesowy. aldehyd benzoesowy Pozwólcie, że to zapiszę. To jest aldehyd benzoesowy. aldehyd benzoesowy A wtedy ta cząsteczka tutaj, kiedy powiem wam jak się nazywa to pewnie zgadniecie jak pachnie. Więc to ma pierścień benzenu. I mamy 1,2,3 węgle. Ostatni jest podwójnie związany z tlenem tutaj mamy wodór, a tutaj mamy podwójne wiązanie. I nazywa się ona aldehydem cynamonowym. aldehyd cynamonowy I jak możecie się domyślać, pachnie jak cynamon. I, cząsteczka w cynamonie, która wydziela ten zapach pomimo tego, że nie ma jej w dużych ilościach bo może być trująca. Ale w cynamonie jest to bardzo przyjemna rzecz. Więc większe aldehydy mają przyjemny, różany, słodki, kwiatowy zapach. Mniejsze będą miały ostry zapach. Jeśli otworzycie słoik na lekcji biologii i powąchacie tą żabę, nie będzie to przyjemny zapach. Skoro już pomówiliśmy o zapachu, pomówmy o tym co sprawia, że aldehyd to aldehyd. I możecie zobaczyć tu wzór. We wszystkich tych aldehydach, które narysowałem, mamy węgiel podójnie związany z tlenem. z tlenem I ta część tutaj, i będziemy to widzieli znowu, jest nazwana grupą karbonylową. Więc to jest grupa karbonylowa. grupa karbonylowa Tutaj jest grupa karbonylowa. I widzieliście ją nawet tutaj. Ale samo to nie jest cechą wyróżniającą aldehydy. Zobaczymy to w innych typach cząsteczek. Pozwólcie, że to zapiszę. Karbonyl. To co wyróżnia aldehydy to to, że węgiel przyczepiony jest do karbonylu i mamy wodór. wodór I przepraszam, zapomniałem narysować wodór w aldehydzie benzoesowym. Tutaj mamy wodór. wodór Więc ogólnie aldehyd wygląda w ten sposób. Mamy grupę karbonylową. Mamy grupę karbonylową. Mamy wodór, i mamy rodzaj łańcucha węglowego. Tutaj mamy najprostszy z możliwych aldehydów, i łańcuch kończy się na kolejnym wodorze. Teraz te trzy które pokazałem tutaj, to są ich powszechne nazwy, i są to formaldehyd, aldehyd benzoesowy, albo aldehyd cynamonowy, więc warto je znać. I pokażę wam jeszcze jeden. I jest on całkiem ważny. Pozwólcie, że zrobię to tutaj, żebyśmy mieli miejsce. Więc kolejny wygląda tak, wiązany z CH3 tutaj a potem wodór. Tutaj mamy aldehyd octowy. aldehyd octowy I chciałem pokazać wam te powszechne nazwy ponieważ tego ludzie używają do nazywania tych cząsteczek. I jest IUPUC (Międzynarodowa Unia Chemii Czystej i Stosowanej)-- zawsze zapominam tego akronimu. Jest systematyczny sposób na nazywanie aldehydów. I jest całkiem prosty. Szukamy najdłuższego łańcucha węglowego i zawsze zaczynamy numerowanie od węgla z grupy karbonylowej. I zawsze będzie on na końcu łańcucha ponieważ zawsze będzie wiązany z wodorem. Pozwólcie, że wyrażę się wyraźnie to również jest aldehyd. Mamy grupę karbonylową, i na jednym końcu mamy wodór. Systematycznym sposobem na to jest patrzenie na najdłuższy łańcuch węglowy. Tutaj mamy tylko jeden węgiel. Więc tutaj, systematyczna nazwa, nazwalibyście to metanalem, nie metanolem. Metanol miałby grupę OH. Ale ponieważ mamy to podwójne wiązanie i mamy wodór, albo moglibyśmy powiedzieć, że to podwójne wiązanie jest na końcu łańcucha węglowego, to jest aldehyd. Więc systematyczną nazwą jest metanal, nie metanol. Pozwólcie, że wyrażę się wyraźnie. Tutaj jest metanal. Tutaj, nie będe robił aldehydu cynamonowego czy benzoesowego, ponieważ jest to jedyny sposób w jaki ludzie je nazywają. Szczerze, jeśli chodzi o formaldehyd to ludzie nigdy nie nazywają go metanalem. I aldehyd octowy, nigdy nie nazywają go tak jak ja go nazwę, ale systematyczna nazwa, najdłuższy łańcuch węglowy mamy 1,2 węgle, więc jest to etanol. Etanal, nie będę tego wymawiać poprawnie. Więc zróbmy parę przykładów, żeby upewnić się, że zrozumieliście nazewnictwo systematyczne. I ogólnie, jeśli mamy długi łańcuch, to systematyczne nazwy są używane. Więc jak byśmy nazwali tą cząsteczkę tutaj? Jest to oczywiście aldehyd. Mamy grupę karbonylową, wodór i mamy 1,2,3 węgle. Więc 3 węgle, przedrostek to prop-, więc jest to propanal. Jest to aldehyd. Jeśli chcemy zrobić coś bardziej skomplikowanego, zróbmy coś takiego. Jak to by się nazywało? Spójrzmy, mamy 1,2,3,4,5. Mamy 5 węgli. Więc to będzie pent-. Penta-, i oczywiście jest to aldehyd więc jest to pentanal. I zawsze zakładamy, że zaczynamy numerować od węgla w grupie karbonylowej, więc 1,2,3,4,5. I na drugim węglu mamy grupę metylową. Więc to jest 2-metyl. Więc tu mamy grupę metylową. Więc to będzie 2-metylpentanal. Koniec.