Główna zawartość
Kurs: Zacznij tutaj! > Rozdział 3
Lekcja 1: Museums in historyJak muzea kształtują znaczenie
Kultura może być zdefiniowana jako praktyka społeczna, której naczelnym celem jest nadawanie sensu czy tworzenie sensu lub tworzenie poczucia sensu w świecie, w którym żyjemy. Kultura jest poziomem społecznym, wytwarzającym obrazy świata i definicje rzeczywistości, które mogą być ideologicznie użyte do potwierdzenia istniejącego porządku relacji dominacji i podporządkowania pomiędzy klasami, rasami i płciami. - Griselda Pollock,Vision and Difference: Feminism, Femininity and Histories of Art, New York: Routledge, Chapman & Hall, Inc., 1988, s. 20.
Centralnym założeniem postmodernistycznej krytyki jest to, że jesteśmy skonstruowani w kodach, dyskursach i językach naszych kulturalnych kontekstów. Te kody nie wyglądają na sztuczne dla nas, raczej wydają się naturalne. To jest jednak efekt tego jak kultura nas definiuje i sposób w jaki patrzymy na świat. Kultura "naturalizuje" kody identyfikacji i zapominamy jak definiujemy siebie i innych w zależności od wyborów, których dokonujemy. Wyobrażamy sobie, że rzeczy zawsze tak wyglądały. Postmodernistyczna krytyka oferuje sposób, by zmierzyć się z tą ideą, przez pokazywanie jak wizualnie ( np. kulturalnie) prezentuje się rasę, klasę, płeć, jak to się zmienia i jak kształtuje to tożsamość.
Powstanie muzeum
Instytucje kulturalne są powiązane z tworzeniem się tożsamości. Koniec wieku XVIII i początek wieku XIX pokazały wzrost wagi nowej instytucji w europejskiej kulturze – publicznego muzeum sztuki. Muzea w Anglii (Muzeum Brytyjskie i Narodowa Galeria Sztuki), Francja (Luwr), Niemcy, Włochy i ostatecznie Stany Zjednoczone odegrały ważną rolę w definiowaniu tożsamości narodowej. Carol Duncan w przytoczonym poniżej cytacie ze swojej książki Civilizing Rituals mocno argumentuje ważną rolę odegraną przez te muzea:
Kontrolowanie muzeum oznacza precyzyjnie kontrolowanie tego co reprezentatywne dla społeczności, jego wartości i prawd. Ma również moc definiowania względnej pozycji indywidualności w społeczeństwie. Ci, którzy są najlepiej przygotowani do odgrywania rytuału, ci którzy najbardziej są skłonni do odpowiadania na różne wskazówki są też tymi, których tożsamość (społeczna, płciowa, czy rasowa ) potwierdza w pełni obrządek muzeum. To jest precyzyjnie powód tego, że muzea i ich praktyka może stać się obiektem wściekłych potyczek i roznamiętnionych dyskusji. To, co widzimy i czego nie widzimy w muzeum sztuki i na czyich warunkach jakich autorytetów, jest ściśle powiązane z większym pytaniem o to, co konstytuuje społeczność i kto definiuje jego tożsamość.[str. 8-9].
Przyjrzyjmy się obrazowi James-Jacques-Joseph Tissot’a z 1874, zatytułowanemu Londyńscy goście, by lepiej zrozumieć jaką rolę odgrywało muzeum sztuki w tworzeniu się ideologii. W tym obrazie widać społeczne i ideologiczne funkcjonowanie muzeum sztuki w późnych latach XIX wieku. Brytyjski krytyk dziewiętnastowieczny William Hazlitt sformułował podstawowe cele Narodowej Galerii Sztuki, które niezwykle rezonują z obrazem Tisssot’a:
To jest lekarstwo ( przynajmniej w tym czasie) na niedbałe zabiegi i niespokojne pasje. Przenosimy się do innej sfery: oddychamy imperialnym powietrzem; wkraczamy do umysłów Rafaela, Tycjana, Posssin’s, Carcci’ego, i patrzymy na naturę ich oczami: żyjemy w przeszłym czasie i wygląda na to, że identyfikujemy się z trwałą formą rzeczy. Interes świata w całości a nawet jego przyjemność, pojawiają się jako próżność i impertynencja. Jesteśmy poza zgiełkiem, zmieniającymi się sceneriami, marionetkowymi postaciami, głupotą, leniwą modą na zewnątrz, w środku mamy samotność, ciszę, wyrazisty wygląd, niezatarte formy. Tutaj jest prawdziwy dom umysłu. Kontemplacja prawdy i piękna jest właściwym celem, dla którego zostaliśmy stworzeni, tym co przywołuje intensywne pragnienia duszy, i tym, co nigdy się nie męczy. [ cytat za Carol Duncan, Civilizing Rituals: Inside Public Art Museums, London, 1995, str. 15].
Obraz Tissot’a to na pozór przypadkowe i naturalne spojrzenie na świat. Autentyczność jego wizji jest podkreślona przez fakt, że możemy zidentyfikować miejsca ukazane na obrazie.
Ludzie stoją przed neoklasycznym portykiem Narodowej Galerii Sztuki w Londynie. Poprzez kolumny możemy zobaczyć kościół St. Martin-in-the-Fields zaprojektowany przez James Gibbs’a we wczesnym XVIII wieku i inspirowany przez Christopher Wren'a.
Muzeum i jego architektura
Zarówno fasada kościoła i galerii nawiązują do tradycji klasycznej architektury odziedziczonej po starożytnych Grekach i Rzymianach. Fasada Panteonu skonstruowana przez cesarza Hadriana na początku drugiego wieku naszej ery wyraża tę tradycyjną fasadę świątyni.
Pomyśl o swoich własnych doświadczeniach z fasadami tego rodzaju. Gdzie je możesz znaleźć? Jak się czujesz oglądając je? Jaki jest ich cel?
Po prawej stronie obrazu byłby Plac Trafalgar, w centrum którego jest pomnik dedykowany Lordowi Nelsonowi, admirałowi brytyjskiej marynarki, zabitego podczas zwyciężonej przez niego bitwy pod Trafalgarem. Pomnik Nelsona jest kolumną koryncką zapożyczoną z architektury Greków i Rzymian z postacią Lorda Nelsona na górze. Forma pomnika jest powiązana z budową łuków triumfalnych, które odwołują nas do czasów Rzymian, najlepiej wyrażonej w kolumnie Trajana stworzonej w 2 wieku naszej ery w Rzymie.
To ważne by zobaczyć publiczną przestrzeń jak plac Trafalgar w porównaniu z innymi przestrzeniami planowanymi w mieście. Na przykład, kolumna Trajana w Rzymie jest częścią większego kompleksu, Forum Trajana. Tradycyjnie w Rzymskich miastach planowano w centrum dużą publiczną przestrzeń, w której umieszczane były najważniejsze publiczne budowle. Fora Rzymskich miast przenosiły wizualną formę dominujących Rzymskich wartości i autorytetów stanu.
Warto zidentyfikować różne budowle włączone do Forum of Trajan.
[Forum of Trajan] (/humanities/ancient-art-civilizations/roman/early-empire/v/). Wchodzi się na nie przez łuk triumfalny poświęcony Trajanowi. Znajdujemy się na wielkim dziedzińcu z pomnikiem Trajana na koniu w centrum. Ten dziedziniec jest zakończony dużym budynkiem nazywanym Bazylika Ulpia. Jedną z jego funkcji podstawowych był sąd. Za bazyliką były dwie biblioteki – jedna grecka i druga łacińska. Biblioteki były po obu stronach kolumny Trajana. Kompleks zwieńczała Świątynia Boskiego Trajana, dedykowana jego spadkobiercom.
Zauważ różne instytucje wchodzące w skład forum i rozważ ich symboliczne odniesienie do autorytetów cesarza Trajana i Rzymskiego Cesarstwa. Porównaj z placem Trafalgar, a także innymi publicznymi przestrzeniami w naszych miastach. Rozważ podobieństwa z placem w Waszyngtonie, stolicy USA. Pamiętaj, że Narodowa Galeria Sztuki jest częścią tego placu. Rozważ implikacje tego typu planowania przestrzeni w architekturze Zachodu. Jako wspólny punkt rozważ implikacje idei imperium. Pamiętaj: centralne dla Rzymskiej koncepcji siły jest pojęcie imperium i pamiętaj, że Tissot malował swój obraz w szczycie Brytyjskiego imperium.
Oczywiście jedną z instytucji przedstawionych w obrazie jest muzeum sztuki i pokazuje on rolę jaką odgrywa muzeum w społecznym, kulturalnym i politycznym życiu Zachodu. Odnieś swoje doświadczenie oglądania tego obrazu do własnego doświadczenia odwiedzania muzeum sztuki. Jakiego uogólnienia możesz dokonać w odniesieniu do lokalizacji muzeów sztuki? Jak można rozumieć relacje pomiędzy budynkiem muzeum a sąsiednimi budynkami czy /i przestrzenią? Jaki cel ma takie formalne wejście do muzeum, jak to, które widzisz na obrazie? Co spodziewasz się zobaczyć, a czego nie spodziewasz się zobaczyć w muzeum sztuki?
Autor: dr Allen Farber
Dodatkowe materiały w języku angielskim:
Chcesz dołączyć do dyskusji?
Na razie brak głosów w dyskusji