If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Jeżeli jesteś za filtrem sieci web, prosimy, upewnij się, że domeny *.kastatic.org i *.kasandbox.org są odblokowane.

Główna zawartość

Regulacja ciśnienia tętniczego krwi za pomocą baroreceptorów — film z polskimi napisami

Dowiedz się, w jaki sposób tętnice wykorzystują impulsy nerwowe do wspomagania regulacji ciśnienia krwi. Rishi jest lekarzem dziecięcych chorób zakaźnych i pracuje w Khan Academy. Stworzone przez: Rishi Desai.

Chcesz dołączyć do dyskusji?

Na razie brak głosów w dyskusji
Rozumiesz angielski? Kliknij tutaj, aby zobaczyć więcej dyskusji na angielskiej wersji strony Khan Academy.

Transkrypcja filmu video

Pomówmy o homeostazie ciśnienia. Homeostaza oznacza równowagę. Jak nasze ciało jest zdolne do utrzymania równowagi naszego ciśnienia krwi? Mamy tutaj serce wraz z rozgałęzieniami aorty. Nie rysowałem tych rozgałęzień zbyt wiele razy, ale teraz będą one bardzo pomocne. Mamy tutaj lewe rozgałęzienie tętnicy, biegnące do lewej ręki oraz lewą tętnicę szyjną. Dla przypomnienia, narysowałem lewą i prawą stronę z perspektywy osoby, do której należy to serca. Tutaj mamy prawą tętnicę szyjną oraz prawą tętnicę ramienną. Krew biegnie tutaj do prawej ręki. A tutaj do prawej części szyi. Jedna ciekawa rzecz jest taka, jeśli spojrzysz na prawą tętnicę szyjną to ma ona takie wybrzuszenie, po obydwu stronach. Wybrzuszenie pojawia się przed podziałem. To wybrzuszenie nazywane jest zatoką tętnicy szyjnej, to tutaj. To jest prawa zatoka szyjna, a to lewa zatoka szyjna. Kolejnym miejscem, o którym powiem w tym filmie, jest łuk aorty, który znajduje się tutaj. Więc te trzy miejsca - dwie zatoki szyjne oraz łuk aorty, są naprawdę bardzo, bardzo interesujące. I bardzo ważne, w kontekście nauczenia się, jak działa nasze ciało, aby stworzyć równowagę w utrzymaniu ciśnienia krwi. Na samej górze, narysowałem powiększoną wersję zatoki szyjnej, a na dole łuk aorty. Jeśli przyjrzałbyś się temu pod mikroskopem, zobaczyłbyś zakończenia nerwów na zewnętrznej części naczynia. I te zakończenia nerwów po prostu łączą się i tworzą nerw, w tej zatoce szyjnej dzieje się to samo. Powstaną tutaj dwa duże nerwy. Wysyłają one informacje o tym, co się dzieje w naczyniu krwionośnych, a dokładniej tym, jak się rozszerza. Kiedy krew przepływa przez to naczynie, zatoka szyjna lub kiedy przepływa przez aortę, to te ścianki rozszerzają się. I podczas tego rozciągnięcia, te nerwy, to są bardzo specjalne nerwy, nazywamy je baroreceptorami. Baro odnosi się do ciśnienia, są to receptory ciśnienia, więc to baroreceptory. Te baroreceptory wyczuwają skutki rozciągania. I to co robią, to wysyłają sygnał w dół, do nerwu, który mówi mózgowi, że dochodzi do rozciągnięcia. Jeśli to jest mózg, powiedźmy, że mamy tutaj śródmózgowie, te zakończenia nerwów trafiają tutaj i mówią mózgowi, przekazują mu informacje, o tym, do jak dużego rozciągania dochodzi w tych naczyniach. Teraz wiemy, że im więcej ciśnienia w naczyniu, tym bardziej jego ścianki się rozciągają. Prześledź ze mną ten mały przykład. Powiedźmy, że mamy tutaj ciśnienie krwi, którego wartość wynosi 115 na 75. Na zielono, zapisałem potencjał czynnościowy na minutę. To co się dzieje, to gdy moje ciśnienie ma wartość 115 na 75, to te nerwy odczuwają pewną ilość rozciągnięcia, jakakolwiek ta ilość jest, to wyślą sygnał. Nie jeden, ale wyślą ich kilka. Powiedźmy, że wyślą 10 sygnałów. 10 sygnałów. Narysuje je tutaj. 5, 6, powiedźmy 7, 8, 9, i 10. 10 w przeciągu jednej minuty. Wyobraźmy sobie, że dwa nerwy to robią. Wysyłają 10 sygnałów na minutę. Jest to całkiem normalna ilość. I wraz z upływem czasu, wartość ta zostanie uznana przez mózg za normalną. Mózg założy, że 10 potencjałów czynnościowych pojawiających się w przeciągu minuty, jest dla mnie całkiem normalne. Uzna, ze to jest normalna wartość. Jeśli moje ciśnienie wzrośnie, powiedźmy, że biegłem spóźniony na egzamin lub coś smutnego mi się przydarzyło, to moje ciśnienie wzrosło do 140 na 90. Mam teraz nadciśnienie. I to jest nowa wartość. Jest ona o wiele większa od normalnej. Moje ciało zarejestruje to, a moje nerwy zaczną wysyłać więcej sygnałów, powiedźmy 30 na minutę. Jeśli wysyłają 30 sygnałów na minutę. to moje ciało myśli, czy też mój mózg myśli, że jest to większe ilość od normalnej. Jest większa. Rejestruje ją jako wysoką. Z drugiej strony, powiedźmy, że mam ranę na ręce i straciłem dużo krwi, a moje ciśnienie krwi zaczyna spadać. Wtedy, rozciąganie zachodzi rzadziej niż wcześniej. I mniej potencjałów czynnościowych powstanie w ciągu minuty, może tylko siedem na minutę. I jeszcze raz, moje śródmózgowie otrzyma siedem małych zielonych strzałek na minutę, siedem potencjałów czynnościowych na minutę. I zacznie myśleć, że to dość dziwne. Wcześniej, było ich 10 na minutę. Więc doszło do spadku ciśnienia krwi. Kolorem różowym mamy wysokie ciśnienie krwi, a niebieskim obniżone ciśnienie krwi. Co dokładnie, może zrobić mózg? Co more zrobić, aby pomóc w znormalizowaniu i ustanowieniu równowagi? Zapiszę to kolorem czerwonym. Zapiszmy odpowiedź, ze znakiem zapytania. Ciało ma kilka strategii, które sumują się w autonomicznym układzie nerwowym. Mamy dwa główne rozgałęzienia autonomicznego układu nerwowego, czyli dwie części. Jedna nazywana jest sympatyczną, podobnie jak sympatia. A druga parasympatyczną. Są to bardzo podobne słowa, różnią się częścią "para", na początku jednego. Chciałbym, żebyś zapamiętał, tę formułę, którą tu mamy. Zapisze ją tutaj, aby przypomnieć nam, że ciśnienie równa się przepływowi pomnożonemu przez opór. I dodatkowo, chciałbym Ci przypomnieć, że przepływ, ten tutaj, jest powiązany z objętością wyrzutową pomnożoną przez tętno serca. Więc jeśli ja mogę zrobić cokolwiek, jeśli moje ciało może zrobić cokolwiek, aby podnieść objętość wyrzutową lub tętno serce, lub też opór, wtedy moje ciśnienie wzrośnie. I vice versa, jeśli mogę obniżyć objętość wyrzutową lub tętno serca lub opór, wtedy ciśnienie opadnie. To co robi układ sympatyczny, to wpływa na serce oraz naczynia krwionośne. Naczynia krwionośne są w całym ciele, nie tylko w zatoce szyjnej oraz łuku aorty, mówię o wszystkich naczynia krwionośnych. Więc układ sympatyczny wpływa na serce, zwiększa tętno bicia serca. Zwiększą objętość wyrzutową. A układ parasympatyczny wręcz przeciwnie. Obniżą tętno serca oraz objętość wyrzutową. I sposób, w jaki to robią, to tętno serca jest kontrolowane, przez to, jak wiele uderzeń serca ma miejsce w przeciągu minuty. Oczywiście, to tętno serca. I układ sympatyczny sprawia, że komórki serca, które to kontrolują, pracują szybciej, a układ parasympatyczny spowolni ich pracę. W przypadku objętości wyrzutowej, układ sympatyczny zmusza serce do mocniejszych skurczów. Wtedy większa objętość krwi wypływa z każdym uderzeniem. A układ parasympatycznych sprawia, że serce pompuje słabiej, więc mniej krwi wypływa z każdym razem. A układ sympatyczny, powoduje wazokonstrykcję. I, jak możesz zgadnąć, układ parasympatyczny przyczynia się do przeciwnego. Czyli wazodylatacji. Wazokonstrykcja i wazodylatacja, oznaczają że tętnica zostaje otwarta lub się zawęża. W przypadku układu sympatycznego, tętnice i tętniczki głównie, tętniczki, zaczynają się zwężać. Gdy zwężają się, zwiększa się opór. W przypadku układu parasympatycznego, dochodzi do rozszerzenia się tętnic. Co prowadzi do obniżenia oporu. Wracając do naszego równania, które napisałem po prawej stronie, możesz zobaczyć, że układ sympatyczny robi wszystko, aby zwiększyć ciśnienie krwi. Więc jeśli masz ciśnienie równe 140 na 90, wtedy, to co wydarzy się w Twoim ciele, to wysokie ciśnienie, które sprawi, że trzeba będzie aktywować układ parasympatyczny, który aktywuje nerwy parasympatyczne. Jest ciśnienie krwi jest niskie, wynosi 90 na 60, wtedy Twoje ciało będzie aktywowało układ sympatyczny. Widzisz, jak to działa? Oczywiście, jeśli Twoje ciśnienie wynosi 115 na 75, wtedy baroreceptory pracują normalnie i mamy 10 sygnałów na minutę. Czyli nie powinno być żadnej odpowiedzi. W tym przypadku nie będzie żadnej odpowiedzi, ponieważ organizm będzie myślał, że wszystko jest w porządku, w równowadze i nic nie trzeba robić. W taki sposób organizm jest w stanie kontrolować ciśnienie krwi w szybki sposób. Końcowa rzecz, o której chcę powiedzieć. Syngał wejściowy tutaj, baroreceptory, są nerwami. I autonomiczny układ nerwowy, oczywiście, to też nerwy. Więc miejsce wejścia informacji to baroreceptory. A miejsce wyjścia to autonomiczny układ nerwowy, wszystko to dzieje się bardzo szybko. Jest to bardzo szybkie. I kiedy mówię szybkie, mam na myśli czas rzędu od kilku sekund do minut. W przeciągu kilku sekund do minut, ta odpowiedź może mieć miejsce. Jest to fanastyczny przykład tego, jak Twoje ciało może szybko przesyłać informacje i w szybki sposób odpowiadać na utrzymanie równowagi ciśnienia krwi.