If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Jeżeli jesteś za filtrem sieci web, prosimy, upewnij się, że domeny *.kastatic.org i *.kasandbox.org są odblokowane.

Główna zawartość

Objawy ruchowe w chorobie Parkinsona — film z polskimi napisami

Odwiedź nas na (http://www.khanacademy.org/science/healthcare-and-medicine) aby dowiedzieć się więcej o zdrowiu i medycynie. Te filmy nie stanowią porady medycznej i pełnią jedynie funkcję informacyjną. Filmy te nie mają na celu zastąpienia profesjonalnej porady medycznej, diagnozy lub leczenia. Zawsze zasięgnij porady personelu medycznego w razie jakichkolwiek pytań związanych z Twoim stanem zdrowia. Nigdy nie lekceważ profesjonalnej porady medycznej lub nie zwlekaj z jej zasięgnięciem pod wpływem żadnych przeczytanych w Khan Academy treści, lub obejrzanych tu filmów. Polskie napisy: fundacja Edukacja dla Przyszłości, dzięki wsparciu Fundacji HASCO-LEK i Fundacji Akamai. Stworzone przez: Emma Giles.

Chcesz dołączyć do dyskusji?

Na razie brak głosów w dyskusji
Rozumiesz angielski? Kliknij tutaj, aby zobaczyć więcej dyskusji na angielskiej wersji strony Khan Academy.

Transkrypcja filmu video

Zanim zaczniemy omawiać objawy ruchowe związane z chorobą Parkinsona, przypomnijmy sobie jeszcze, czym ona w ogóle jest. To postępująca choroba mózgu, której istotą jest niedobór cząsteczki sygnałowej zwanej dopaminą. której istotą jest niedobór cząsteczki sygnałowej zwanej dopaminą. A gdy brakuje dopaminy, zaczynają się problemy z poruszaniem się. Choroba Parkinsona charakteryzuje się czterema głównymi objawami ruchowymi. Choroba Parkinsona charakteryzuje się czterema głównymi objawami ruchowymi. Określamy je jako główne, bo to ich poszukujemy u pacjenta w czasie diagnostyki. bo to ich poszukujemy u pacjenta w czasie diagnostyki. Nie każdy pacjent z chorobą Parkinsona ma je wszystkie, Nie każdy pacjent z chorobą Parkinsona ma je wszystkie, ale dotykają one większości z nich, na różnych etapach choroby. Dodatkowo, objawy te nasilają się w miarę upływu czasu, Dodatkowo, objawy te nasilają się w miarę upływu czasu, bo jak mówiłam, jest to choroba postępująca, kolejne objawy dochodzą, a inne się nasilają. Pierwszym spośród głównych objawów Parkinsona są drżenia. Z początku pojawiają się one zazwyczaj w obrębie palca lub całej ręki. Z początku pojawiają się one zazwyczaj w obrębie palca lub całej ręki. Drżenia to mimowolne ruchy kończyn. Są one wynikiem naprzemiennych skurczów i rozkurczów mięśni. Są one wynikiem naprzemiennych skurczów i rozkurczów mięśni. Na pewno zdarzyło ci się kiedyś, że twoje ręce trzęsły się podczas pewnych czynności, na przykład nawlekania nitki na igłę. Znajomi się ze mnie śmieją, że noszę podarte jeansy, więc teraz wszystko zaszywam i zauważyłam, że kiedy nawlekam nitkę, moje ręce okropnie się trzęsą. i zauważyłam, że kiedy nawlekam nitkę, moje ręce okropnie się trzęsą. To zdarza się też przy innych czynnościach, choćby przy zakrapianiu oczu. Ale drżenia w chorobie Parkinsona to coś znacznie poważniejszego. Są znacznie częstsze i znacznie bardziej uciążliwe. Mają nawet swoją nazwę. Określamy je jako drżenia spoczynkowe. Jak nazwa wskazuje, drżenia te pojawiają się w czasie spoczynku Jak nazwa wskazuje, drżenia te pojawiają się w czasie spoczynku i co ciekawe, ustępują podczas wykonywania czynności. i co ciekawe, ustępują podczas wykonywania czynności. Najłatwiej jest to zrozumieć wyobrażając sobie, Najłatwiej jest to zrozumieć wyobrażając sobie, że sięgamy po długopis. Osobie z drżeniem spoczynkowym ręka trzęsie się jeszcze przed sięgnięciem po długopis. ręka trzęsie się jeszcze przed sięgnięciem po długopis. Dlatego, że wtedy ręka jest jeszcze w spoczynku, nie jest używana. Ale kiedy jej ruch się rozpocznie, mięśnie nie są już w spoczynku, ręka jest w użyciu i wtedy drżenie ustępuje. Można by sobie pomyśleć, że w takim razie wystarczy cały czas być w ruchu. Ale to nie takie proste. Wiele osób z chorobą Parkinsona ma ogromne trudności z pisaniem, bo drżenie może powrócić zaraz po uchwyceniu długopisu, bo drżenie może powrócić zaraz po uchwyceniu długopisu, kiedy pacjent jest gotowy rozpocząć pisanie. Zatem drżenia spoczynkowe są jednym z typów ruchów mimowolnych. W przebiegu różnych schorzeń, mogą występować także inne rodzaje drżeń. W przebiegu różnych schorzeń, mogą występować także inne rodzaje drżeń. W przebiegu różnych schorzeń, mogą występować także inne rodzaje drżeń. Dla choroby Parkinsona charakterystyczne są te spoczynkowe. Dla choroby Parkinsona charakterystyczne są te spoczynkowe. Kolejnym z głównych objawów Parkinsona jest sztywność. Kolejnym z głównych objawów Parkinsona jest sztywność. Uczucie sztywności mięśni. Gdy osoba dotknięta tym objawem zgina kończynę, na przykład zamierzając podnieść coś z talerza i włożyć to do ust, na przykład zamierzając podnieść coś z talerza i włożyć to do ust, ruch przenoszenia kęsu z naczynia do ust nie jest płynny. ruch przenoszenia kęsu z naczynia do ust nie jest płynny. Wygląda bardziej jak seria szarpnięć niż jednostajna czynność. Wygląda bardziej jak seria szarpnięć niż jednostajna czynność. Wygląda bardziej jak seria szarpnięć niż jednostajna czynność. Taki rodzaj ruchów, pojawiający się w chorobie Parkinsona, ma swoją nazwę. Taki rodzaj ruchów, pojawiający się w chorobie Parkinsona, ma swoją nazwę. Określamy to jako sztywność typu koła zębatego. Nazwa wzięła się stąd, że ruchy, w tym przypadku zginanie ramienia, przypominają właśnie ruchy zębatek. przypominają właśnie ruchy zębatek. Takich, jakie można jeszcze znaleźć w starym zegarku dziadka. Takich, jakie można jeszcze znaleźć w starym zegarku dziadka. Sztywność powodująca brak płynności ruchów jest odczuwalna nie tylko przez samego chorego. jest odczuwalna nie tylko przez samego chorego. Mięśnie naprawdę są bardziej sztywne, to nie jest tylko wrażenie pacjenta. Trzecim z głównych objawów choroby Parkinsona jest spowolnienie ruchów. Nazywamy to bradykinezją. "Brady" oznacza "powoli", a "kinezja" oznacza "ruch". Bradykinezja może objawiać się na różne sposoby. Bradykinezja może objawiać się na różne sposoby. Pacjent może ją odczuwać jako silne zmęczenie albo osłabienie zajętej kończyny, poczucie że nie można nią poruszyć. albo osłabienie zajętej kończyny, poczucie że nie można nią poruszyć. A zajęte mogą być różne części ciała. A zajęte mogą być różne części ciała. Bradykinezja może dotykać jednej kończyny, całej jednej strony ciała, albo całego ciała. Bradykinezja, spowolnienie ruchowe, znacznie utrudnia normalne funkcjonowanie. znacznie utrudnia normalne funkcjonowanie. Wyobraź sobie, że jesteś na basenie Wyobraź sobie, że jesteś na basenie i chcesz przejść z jednej jego strony na drugą albo biegniesz w wodzie, albo biegniesz w wodzie, goniąc przyjaciela, który zabrał ci piłkę. Pamiętasz jak bardzo woda spowalnia ruchy? Pamiętasz jak bardzo woda spowalnia ruchy? Chodzenie, czy bieganie zajmuje w wodzie znacznie więcej czasu niż na lądzie. Chodzenie, czy bieganie zajmuje w wodzie znacznie więcej czasu niż na lądzie. Bradykinezja wygląda bardzo podobnie. Da się wykonywać ruchy, ale są one powolniejsze i wszystko zajmuje więcej czasu. Więc jest to coś zupełnie innego niż sztywność, o której mówiłam wcześniej. Nie zawsze łatwo jest zobaczyć różnicę pomiędzy sztywnością mięśni a spowolnieniem ruchów. Najlepiej jest przyjrzeć się temu, w jaki sposób reagują mięśnie na wiadomości, które im wysyłamy. w jaki sposób reagują mięśnie na wiadomości, które im wysyłamy. Jak powiedzieć ręce, żeby się poruszyła? W sztywności mózg wysyła do mięśni wiadomość, że mają się poruszyć, one odbierają tą wiadomość i natychmiast rozpoczynają ruch. Ale z powodu zwiększonego oporu ruch ten jest skokowy, niepłynny. W bradykinezji, mózg wysyła wiadomość do mięśni, na przykład do nogi, żeby kopnęła piłkę albo ręce, żeby sięgnęła po jabłko. I mięśnie odbierają tą wiadomość, ale trochę to trwa zanim na nią zareagują i zanim uda się kopnąć tą piłkę, czy unieść jabłko. Powstaje opóźnienie pomiędzy wysłaniem wiadomości do mięśni, a ich odpowiedzią ruchową i dlatego ruchy są tak spowolnione. Czwarty spośród głównych objawów ruchowych choroby Parkinsona to zaburzenia postawy ciała i chodu ze znacznym upośledzeniem stabilności zarówno podczas chodzenia, jak i stania. Zaburzenia postawy wynikają z tego, że odruchy posturalne, dzięki którym możemy utrzymać stabilną postawę stojącą, że odruchy posturalne, dzięki którym możemy utrzymać stabilną postawę stojącą, nie działają prawidłowo. A w takiej sytuacji, czyli tak jak to się dzieje w chorobie Parkinsona, utrzymanie się na własnych nogach staje się trudne. Zaburzenia postawy i chodu są objawem pojawiającym się zwykle dość późno, najczęściej dopiero po kilku latach trwania choroby. Ale są jednocześnie jednym z najbardziej uciążliwych i ograniczających objawów tego schorzenia. Poczucie braku stabilności naraża pacjentów na upadki, Poczucie braku stabilności naraża pacjentów na upadki, a także utrudnia im samodzielne poruszanie się. a także utrudnia im samodzielne poruszanie się. To są więc cztery główne objawy ruchowe choroby Parkinsona. To są więc cztery główne objawy ruchowe choroby Parkinsona. Poza zaburzeniami postawy i chodu zazwyczaj pojawiają się one wcześnie i nasilają w miarę upływu czasu. Ponieważ, jak mówiłam, jest to choroba o charakterze postępującym. Ponieważ, jak mówiłam, jest to choroba o charakterze postępującym. Stan pacjenta pogarsza się z wiekiem. Istniejące już problemy pogłębiają się, ale także pojawia się wiele nowych. ale także pojawia się wiele nowych. Na przykład drżenie może być na początku bardzo subtelne, Na przykład drżenie może być na początku bardzo subtelne, nawet dla samego chorego. Jednak w ciągu kolejnych miesięcy i lat staje się coraz bardziej uciążliwe staje się coraz bardziej uciążliwe i zaczyna obejmować kolejne części ciała. Jeśli zaczęło się od palca ręki, co jest najczęstszą sytuacją, Jeśli zaczęło się od palca ręki, co jest najczęstszą sytuacją, może później pojawić się także w obrębie kończyn dolnych, ust, czy języka. Tak to wygląda w przypadku drżenia. Sztywność z kolei obejmuje z czasem mięśnie posturalne i sprawia, że pacjent przyjmuje charakterystyczną postawę, z pochyleniem całej sylwetki do przodu. Jest tak z powodu sztywności mięśni, które normalnie utrzymują pozycję pionową. Jest tak z powodu sztywności mięśni, które normalnie utrzymują pozycję pionową. Niesie to ze sobą kolejny problem. Ciągłe pochylenie do przodu zwiększa ryzyko upadków i wyrządzenia sobie krzywdy. zwiększa ryzyko upadków i wyrządzenia sobie krzywdy. Ale sztywność może objąć także każdy inny mięsień i powodować wiele innych problemów. Jednym z nich jest upośledzenie mimiki, a tym samym wyrażania emocji. Jednym z nich jest upośledzenie mimiki, a tym samym wyrażania emocji. Trudno jest się uśmiechnąć i trudno się skrzywić, okazać jak się czuje. To nie jest tak, że nic nie czują, tylko sztywność mięśni mimicznych sprawia, tylko sztywność mięśni mimicznych sprawia, że nie mogą tego okazać za pomocą ust i oczu. że nie mogą tego okazać za pomocą ust i oczu. To zatem wiąże się ze sztywnością. To zatem wiąże się ze sztywnością. Bradykinezja również powoduje problemy. Jednym z nich jest zmiana sposobu chodzenia. Jednym z nich jest zmiana sposobu chodzenia. Kroki chorego stają się krótsze i zaczyna on powłóczyć stopami po ziemi. Dzieje się tak dlatego, że spowolnienie ruchowe utrudnia podnoszenie i wyciąganie nóg, by wykonać prawidłowy krok. Inny problem związany z bradykinezją, który pojawia się późno, po kilku latach trwania choroby, polega na tym, że pacjent wykonuje jakąś aktywność, idzie i nagle zatrzymuje się na kilka sekund, i nagle zatrzymuje się na kilka sekund, i nagle zatrzymuje się na kilka sekund, nie mogąc się poruszyć. To dlatego, że w pewnym momencie, odpowiedź mięśni staje się bardzo, bardzo powolna. To dlatego, że w pewnym momencie, odpowiedź mięśni staje się bardzo, bardzo powolna. Nazywamy to przymrożeniem chodu lub freezingiem, Nazywamy to przymrożeniem chodu lub freezingiem, dlatego że chory czuje się jakby został zamrożony i nie jest w stanie się ruszyć. Zaburzenia postawy i chodu również mogą ciągnąć za sobą kolejne problemy. Zaburzenia postawy i chodu również mogą ciągnąć za sobą kolejne problemy. Równowaga pacjentów z czasem znacznie się pogarsza. Równowaga pacjentów z czasem znacznie się pogarsza. Do tego stopnia, że mogą utracić możliwość chodzenia. Do tego stopnia, że mogą utracić możliwość chodzenia. Najpierw mogą tylko czuć się niepewnie, nie być w stanie przejść tak daleko jak kiedyś, albo potrzebować pomocy, kiedy się zmęczą. Ale po pewnym czasie dochodzi do tego, że czują się bardzo niepewnie w pozycji stojącej i bardzo łatwo mogą upaść.