Ideały demokracji zawarte w deklaracji niepodległości i konstytucji Stanów Zjednoczonych

Deklaracja niepodległości oraz Konstytucja USA stanowią ideologiczne podstawy demokratycznego rządu Stanów Zjednoczonych.

Kluczowe punkty

Deklaracja Niepodległości i Konstytucja to dokumenty stanowiące podstawę ideologiczną dla demokratycznego rządu Stanów Zjednoczonych.
Deklaracja Niepodległości stanowi postawę dla pojęcia suwerenności ludu, idei głoszącej, że rząd istnieje po to, żeby służyć ludziom, którzy wybierają swoje reprezentantów mających wyrażać ich wolę.
Konstytucja Stanów Zjednoczonych nakreśla plan działania systemu rządowego Stanów Zjednoczonych, który z kolei dąży do znalezienia równowagi pomiędzy wolnością jednostki a porządkiem publicznym.

Skarby narodowe

W Archiwum Narodowym w Waszyngtonie uzbrojeni strażnicy trzymają ciągłą straż w Rotundzie Kart Wolności. Tam właśnie, pod kuloodporną szybą i czujnym okiem supernowoczesnego systemu kamer i czujników, leżą wyblakłe strony trzech dokumentów: Deklaracji Niepodległości, Konstytucji i Karty Praw. W nocy dokumenty są przechowywane w podziemnej krypcie, o której mówi się, że przetrwałaby nawet atak broni nuklearnej.

Czemu kilka kartek ma tak ogromne znaczenie? W skrócie to dlatego, że są one podstawą ideologiczną dla rządu Stanów Zjednoczonych. Są zarówno inspiracją dla amerykańskiej demokracji, jak i jej wzorcem.

W tym artykule dowiesz się, jaka jest geneza tych dokumentów i jakie demokratyczne wzorce są w nich zawarte.

Deklaracja Niepodległości

Geneza

W 1776, po kilkunastu latach walki o podatki i reprezentację w rządzie, trzynaście kolonii brytyjskich zaczęło się buntować przeciwko władzy Imperium. W trakcie Wojny o Niepodległość, reprezentanci każdej z kolonii zgodzili się co do tego, że czas najwyższy na jawne zaprezentowanie powodów, dla których kolonie pragną być niepodległe.

To ważne zadanie przypadło Thomasowi Jeffersonowi, 33-letniemu prawnikowi z Wirginii. Inspiracją dla Jeffersona był angielski filozof

, John Locke, którego prace na temat rządu stały się podstawą dwóch idei, na których postanowił skupić się Jefferson:

wszyscy ludzie rodzą się z ,,prawami naturalnymi", wliczając w to prawo do ochrony życia, wolności i własności
Rząd jest ,,umową społeczną" zawieraną między ludźmi a rządzącymi, która może zostać rozwiązana, jeśli rządzący nie będą w stanie zapewnić ludziom dobrobytu.

Mimo że te idee wydają się teraz czymś naturalnym, w osiemnastym wieku były niczym zdrada. Państwa europejskie rządzone były przez monarchów, którzy władając, wykonywali wolę Boską, nie dbając zbytnio o wolę swoich poddanych. Obywatele Anglii mieli oczywiście pewne prawa, ale nikt nie odważyłby się powiedzieć, że angielska monarchia mogłaby zostać zwyczajnie rozwiązana.

Pomimo to Jefferson, pisząc Deklarację, miał nadzieję na likwidację związków pomiędzy amerykańskimi koloniami i Anglią. Wykonał szkic Deklaracji i przedstawił swoim kolegom, Johnowi Adamsowi z Massachusetts i Benjaminowi Franklinowi z Pensylwanii, którzy mieli dokonać korekty dokumentu. Po uwzględnieniu ich sugestii Jefferson przedstawił Deklarację reprezentantom kolonii w celu uzyskania ich aprobaty.

Oryginalny, pełny tekst Deklaracji Niepodległości

Czym jest Deklaracja Niepodległości?

Rozważana dosłownie, Deklaracja Niepodległości to lista skarg wystosowanych pod adresem Korony Brytyjskiej i próba szukania wsparcia wśród innych krajów dla sprawy rewolucji kolonii przeciwko ojczyźnie. Jednakże poza tym, Deklaracja jest również źródłem inspiracji dla demokratycznych wartości w Ameryce. Zawiera jedne z najważniejszych fraz w historii piśmiennictwa amerykańskiego:

,,Uważamy następujące prawdy za oczywiste: że wszyscy ludzie stworzeni są równymi, że Stwórca obdarzył ich pewnymi nienaruszalnymi prawami, że w skład tych praw wchodzi prawo do życia, wolność i dążenia do szczęścia.

— Że celem zabezpieczenia tych praw wyłonione zostały wśród ludzi rządy, których sprawiedliwa władza wywodzi się ze zgody rządzonych.

— Że jeżeli kiedykolwiek jakakolwiek forma rządu uniemożliwiałaby osiągnięcie tych celów, to naród ma prawo taki rząd zmienić lub obalić i powołać nowy, którego podwalinami będą takie zasady i taka organizacja władzy, jakie wydadzą się narodowi najbardziej sprzyjające dla ich szczęścia i bezpieczeństwa."

Idee, że wszyscy ludzie zostali stworzeni równymi, i że rząd funkcjonuje za zgodą rządzonych, stały się podstawą dla politycznej idei suwerenności ludu, mówiącej o tym, że rząd istnieje, by służyć ludziom, którzy wybierają reprezentantów wyrażających ich wolę.

Reprezentanci kolonii zagłosowali za przyjęciem Deklaracji Niepodległości 4 lipca 1776. Dzień ten jest obecnie świętowany jako oficjalne narodziny Stanów Zjednoczonych.

Konstytucja

Mimo że Deklaracja stanowiła inspirację dla amerykańskiej demokracji, tak naprawdę nie określała konkretnie systemu rządów. W trakcie Rewolucji i po niej rząd Stanów Zjednoczonych działał na podstawie Artykułów Konfederacji, systemu rządów, w którym władzę sprawowały głównie rządy stanowe.

O Artykułach Konfederacji powiemy więcej w dalszej części kursu. Póki co wystarczy powiedzieć, że w późnych latach 80-tych osiemnastego wieku Artykuły nie funkcjonowały zbyt dobrze. Stany Zjednoczone potrzebowały nowej koncepcji silniejszego rządu.

W 1787 reprezentanci stanów spotkali się w Filadelfii (Pensylwania) podczas Konwencji Konstytucyjnej. Mieli twardy orzech do zgryzienia: stworzyć system rządów, który byłby wystarczająco mocny na potrzeby Stanów Zjednoczonych, ale nie tak potężny, żeby narodziła się z niego

. Chcieli znaleźć złoty punkt między wolą większości a prawami mniejszości, żeby przewaga większości nie stłumiła mniejszości.

Pod przywództwem bohatera wojny o niepodległość, George'a Washingtona, delegaci dyskutowali o elementach, z jakich powinna składać się Konstytucja. Ostateczna wersja, na którą duży wpływ mieli James Madison z Wirginii i Alexander Hamilton z Nowego Yorku, wzmocniona została o ideę, że rząd wywodzi się z umowy społecznej zawieranej przez obywateli w imię wzajemnych korzyści:

,,My, Naród Zjednoczonych Stanów, aby utworzyć unię tym doskonalszą, utwierdzać sprawiedliwość, zabezpieczać pokój krajowy, dbać o wspólną obronę, wspierać ogólny dobrostan, oraz dawać umocowanie dobrodziejstwom wolności dla siebie i potomnych, zarządzamy i ustanawiamy tę Konstytucję dla Stanów Zjednoczonych Ameryki.”

Konstytucja spisana w Filadelfii ponad dwieście lat temu wciąż stanowi podstawę dla dzisiejszego rządu Stanów Zjednoczonych. Poprawiana zaledwie dwadzieścia siedem razy przez te wszystkie lata (z czego pierwsze dziesięć, zwane też Kartą praw, wprowadzone zostało zaraz po jej uchwaleniu), Konstytucja Stanów Zjednoczonych to najdłużej funkcjonująca konstytucja na świecie. Jest to wzór wyjątkowej formy demokracji zapoczątkowanej w Stanach Zjednoczonych.

Jak uważasz?

W jaki sposób pierwotne cele Konstytucji pokrywają się, lub różnią, z pierwotnymi celami Deklaracji Niepodległości?

Co oznacza suwerenność ludu? Jak byś ją zdefiniował(a) własnymi słowami?

Które aspekty Deklaracji Niepodległości są według ciebie najważniejsze dla ideałów amerykańskiej demokracji?

Chcesz dołączyć do dyskusji?

Zaloguj się

Sortuj według

Na razie brak głosów w dyskusji

Rozumiesz angielski? Kliknij tutaj, aby zobaczyć więcej dyskusji na angielskiej wersji strony Khan Academy.