Główna zawartość
Kurs: Równania różniczkowe > Rozdział 2
Lekcja 3: Metoda współczynników nieokreślonychMetoda nieokreślonych współczynników 3 — film z polskimi napisami
Inny przykład, w którym niejednorodność jest wielomianem. Stworzone przez: Sal Khan.
Chcesz dołączyć do dyskusji?
Na razie brak głosów w dyskusji
Transkrypcja filmu video
Rozwiążmy teraz następny
przykład niejednorodnego liniowego równania różniczkowego
ze stałymi współczynnikami. Lewa strona równania będzie taka sama jak robiliśmy ostatnio. Druga pochodna y minus 3 razy
pierwsza pochodna minus 4 razy y
równa się -- i teraz zamiast funkcji wykładniczej czy
funkcji trygonometrycznych będziemy mieli coś prostego,
cóż ten wyraz to będzie po prostu x do kwadratu, ale w ogólności
chodzi nam o wielomiany. Prawda? I ty wiesz jak znaleźć
ogólne rozwiązanie dla jednorodnego równania,
czyli jeżeli tu jest 0. A więc skupimy się teraz
tylko na rozwiązaniu szczególnym, następnie dodamy je
do rozwiązania ogólnego jednorodnego równania,
aby otrzymać rozwiązanie. A więc co by mogło być dobrym przypuszczeniem
aby uzskać rozwiązanie szczególne? Cóż, kiedy mieliśmy funkcje ekspotencjalną,
to przewidywaliśmy, że nasze rozwiązanie będzie
funkcją ekspotencjalną. Kiedy mieliśmy funkcje trygonometryczne
przewidywaliśmy, że nasze rozwiązanie będzie funkcją
trygonometryczną. A więc skoro to wielomian
sprawia że to równanie różniczkowe jest
niejednorone, przypuśćmy że nasze rozwiązanie szczególne
jest wielomianem. I to ma sens. Jeżeli weźmiesz wielomian 2
stopnia i policzysz pochodne i dodasz czy odejmiesz,
powinieneś mieć nadzieję, że otrzymasz inny wielomian
drugiego stopnia. A więc przypuścimy, że to jest
Ax do kwadratu plus Bx plus C. I jaka będzie druga pochodna? Cóż, druga pochodna będzie
wynosiła 2Ax plus B. Przepraszam, to będzie
pierwsza pochodna. Druga pochodna będzie wynosiła 2A. I teraz możemy podstawić to
spowrotem do wyjściowego równania. Otrzymujemy drugą pochodną, 2A
minus 3 razy pierwsza pochodna. Więc minus 3A -- och nie, przepraszam. Minus 3 razy to. Więc minus 6Ax minus 3B minus
4 razy sama funkcja. Czyli minus 4Ax do kwadratu
minus 4Bx minus 4C. To po prostu 4 razy to wszystko. To będzie równe 4x do kwadratu. I teraz pogrupuje wyrazy z x
do kwadratu,wyraz z x, oraz stałe i wtedy będziemy mogli
spróbować rozwiązać to dla współczynników. Zobaczmy. Mam jeden wyraz z x do kwadratu tutaj. Czyli to jest minus 4Ax do kwadratu. Następnie gdzie są moje wyrazy z x? Mam minus 6Ax minus 4Bx. Czyli mogę napisać minus 6A
minus 4B razy x. Po prostu dodałem współczynniki. I na koniec dostaliśmy nasze
stałe. 2A minus 3B minus 4C I teraz to wszystko będzie
równe 4x do kwadratu. I teraz jak rozwiążemy
to dla A, B i C? Cóż, suma współczynników stojących przy x
do kwadratu po tej stronie, powinna równać się 4. Suma współczynników przy x
po tej stronie, powinna być równa 0, prawda? Ponieważ możemy patrzeć na to
jako plus 0x, prawda? Następnie mógłbyś powiedzieć,
że tak samo dodajesz stałą 0. Tak więc stałe też powinny
sumować się do zera. A więc zróbmy to. Na początku zajmijmy się
wyrazami z x do kwadratu. Czyli minus 4A powinno być
równe 4. I na podstawie tego wiemy, że
A równa się minus 1. No dobrze. Teraz wyrazy z x. Minus
6A minus 4B to powinno być równe 0. Prawda? Zapiszemy to więc. Wiemy jakie jest A, więc
podstawmy je. Czyli minus 6 razy A, czyli
minus 6 razy minus 1. Więc to jest: 6 minus
4B równa się 0. Otrzymaliśmy więc 4B -- przenoszę
po prostu 4B na drugą stronę i zamieniam je miejscami. 4B równa się 6. I B równa się -- 6 dzielimy
przez 4 i to jest 3/2. I w końcu stałe, które też
powinny równać się zero, więc rozwiążmy to dla nich. 2 razy A, to jest minus 2. Minus 3 razy B. Cóż, to jest minus 3 razy to. Czyli minus 9/2 minus 4C
równa się zero. Zobaczmy więc. Nie chciałbym zrobić jakiego
błędu przez nieuwagę. A więc to jest minus 4 minus
9 przez 2, prawda? To jest minus 4/2 minus 9/2 --
i możemy przenieść 4C na drugą stronę-- równa się 4C. Ile to jest minus 4 minus 9? To jest minus 13/2. Minus 13/2 równa się 4C. 4C, podzielę obie strony przez 4,
i następnie otrzymamy C równa się minus 13/8. I myślę że nie zrobiłem błędów
wynikających z nieuwagi. Więc jeżeli nie, wtedy znamy
już nasze rozwiązanie szczególne. Cóż a więc zapiszę całe rozwiązanie. Więc. Zapiszmy więc nasze rozwiązanie. Nasze rozwiązanie będzie równe
rozwiązaniu szczególnemu, które wynosi Ax do kwadratu,
czyli to jest minus 1x do kwadratu. Ax do kwadratu plus Bx plus
3/2 x plus C minus 13/8. A więc to jest rozwiązanie
szczególne. Rozwiązaliśmy dla A, B i C. Określiliśmy nieokreślone współczynniki. I teraz jeżeli chcemy rozwiązanie
ogólen, dodajemy to tego rozwiązanie ogólne równania
jednorodnego. Jakie ono było? Druga pochodna y
minus 3 razy pochodna y minus 4y równa się 0. Rozwiązywaliśmy to już
wiele razy. I wiemy że rozwiązanie ogólne
tego jednorodnego równania jest C1e do 4x
plus C2 do minus x, prawda? Znajdujesz po prostu równanie
charakterystyczne r do kwadratu minus 3r minus 4. Co otrzymasz? Otrzymasz r minus 4 razy r plus 1,
i w ten sposób otrzymujesz minus 1 i 4. Tak czy inaczej. Więc jeżeli to jest rozwiązanie
ogólne jednorodnego równania, a to jest
rozwiązanie szczególne tego równania niejednorodnego. To rozwiązanie ogólne tego
niejednorodnego równania będzie równe ich sumie. A więc dodajmy je do siebie. Więc plus C1e do 4x plus
C2e do minus x. A więc proszę. Sądzę, że to nie było takie trudne. Najtrudniejszą częścią było
upewnianie się, żeby nie zrobić żadnych błędów rachunkowych. Jednak używając dość prostych,
tak naprawdę zwykłych działań algebraicznych, jesteśmy
w stanie otrzymać całkiem eleganckie rozwiązanie dla tego liniowego
niejednorodnego równania różniczkowego ze stałymi
współczynnikami. Do zobaczenia w następnym video.