If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Jeżeli jesteś za filtrem sieci web, prosimy, upewnij się, że domeny *.kastatic.org i *.kasandbox.org są odblokowane.

Główna zawartość

Wprowadzenie do zjawiska powszechnego ciążenia - film z polskimi napisami

Podstawy grawitacji i prawo powszechnego ciążenia. Stworzone przez: Sal Khan.

Chcesz dołączyć do dyskusji?

Na razie brak głosów w dyskusji
Rozumiesz angielski? Kliknij tutaj, aby zobaczyć więcej dyskusji na angielskiej wersji strony Khan Academy.

Transkrypcja filmu video

Całe nasze doświadczenie, tak jak doświadczenie wszystkich ludzi w historii mówi nam... ...że wszystko spada na ziemię. Drobinki wody nie ulatują do góry. Oczywiście, jesli są malutkie, wiatr może je unieść, ale jeśli będą większe, spadną. Tak samo ludzie nie unoszą się w powietrze. Mogą skakać, ale potem spadają. Ani nie latają taksówki. Taksówki tez spadają. Mało tego: woda nie tylko spada na ziemię, ale zbiera się w kałużę albo spływa rynną. Zawsze stara się dotrzeć jak najniżej. Weźmy garść szpilek - po upuszczeniu spadną. A jeżeli szpilka leży, to leży. Sama z siebie nie poderwie się i nie zacznie fruwać. I ponieważ doświadczamy tego w każdej chwili naszego życia... ...to wydaje się zupełnie oczywiste. A skoro jest oczywiste, to przez całe dzieje ludzkości właściwie nikt się tym nie interesował. Ludzie myśleli: "no pewnie, że wszystko spada, tak już jest na świecie." Kto by sobie tym zaprzątał głowę? Chyba jakiś wariat. I właśnie dlatego ten tu facet... ...jest jednym z największych geniuszy wszechczasów! Dokonał dużo więcej, niż tu opiszę. I każde z tych wielu osiągnięć by wystarczyło, żeby zapewnić mu miejsce w historii. A nazywał się, jak może już wiecie, Isaac Newton. Bez wątpienia jeden z najwięszych umysłów w dziejach. Naprawdę niesamowity facet. A kluczowe pytanie, jakie sobie zadał w związku z tym spadaniem brzmiało: Czy rzeczy MUSZĄ spadać? Czy możemy przyjąć, że tak działa cały wszechświat? Tak, muszą spadać. Pewnie słyszeliście, że na pomysł wpadł dzięki jabłku? Podobno patrzył, jak spad z drzewa. To pewnie tylko legenda. W kreskówkach... ...czasem pokazują, jak Newton leży pod drzewem, dostaje w głowę i wpada na pomysł. Większośc ludzi patrzy na drzewo - - niech je narysuję... ...o, tu gałązka, tu liście, a tu jabłko. Większośc ludzi patrzy i myśli: No jasne, jak gałązka trzaśnie, to jabłko bęc. Normalka. Njanudniejsza rzecz na świecie. Ale Newton, przynajmniej tego dnia, zadał sobie pytanie: DLACZEGO? Dlaczego to jabłko spadło? Wspaniały przykład niekonwencjonalnego myślenia! Przez tysiące lat nikt ludzie uważali to za oczywistość. A słowo "oczywistość" niczego nie tłumaczy. "Tak jest, zawsze tak było, co za problem ". A on odważył się zapytać i przyznać, że nie wie. Czy zawsze tak musi być? To pytanie otworzyło przed nim cały szereg innych pytań, a odpowedzi na nie stworzyły podstawy MECHANIKI KLASYCZNEJ, której używamy do dzisiaj. Ponad 200 lat po Newtonie trochę ją poprawił niejaki Albert Einstein. Ale na co dzień... ... dopóki nie opuszczamy Ziemi ani nie rozpędzamy się do olbrzymich prędkości, bliskich prędkości światła... ...wtedy ciągle korzystamy z równań matematycznych, które wprowadził Newton, żeby odpwiedzieć na to proste pytanie. Newton nie tylko wymyślił, że musi istnieć jakaś siła, ...która jakoś ciągnie i wprawia w ruch to jabłko i zmusza je, zeby się przybliżyło do ziemi. Czy raczej Ziemi wielką literą! Sformułował też całą teorię, czyli konretne prawa... ...opisujące, jak to przyciąganie działa, jakie jest silne, i tak dalej. Wiecie pewnie, że to, co Newton obwinił za powszechne spadanie przedmiotów (również jabłka!)... ...nazywamy GRAWITACJĄ albo inaczej: POWSZECHNYM CIĄŻENIEM. A prawo, które odkrył, to PRAWO POWSZECHNEGO CIĄŻENIA. A w nim opisał siły między obiektami teraz jest to wielkość wektorowa, która zawsze będzie przyciągać dwa obiekty do siebie. Tak więc kierunek oddziaływania jest wobec siebie wzajemny. Siła grawitacji między dwoma obiektami ... będzie równa G, która jest tak naprawdę jest liczbą, liczbą, która jest bardzo mała Podam ci tą liczbe za chwilę, jest ona stała . Nazywa się stałą grawitacji i jest bardzo bardzo mała. Razy masa pierwszego ciala, razy masa drugiego ciala podzielona przez kwadrat odleglości między działami. Więc to jest odleglość między dwoma ciałami. Więc jeśli mówimy o sile grawitacji na Ziemi...