If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Jeżeli jesteś za filtrem sieci web, prosimy, upewnij się, że domeny *.kastatic.org i *.kasandbox.org są odblokowane.

Główna zawartość

Patofizjologia opryszczki — film z polskimi napisami

Odwiedź nas na (http://www.khanacademy.org/science/healthcare-and-medicine) aby dowiedzieć się więcej o zdrowiu i medycynie. Te filmy nie stanowią porady medycznej i pełnią jedynie funkcję informacyjną. Filmy te nie mają na celu zastąpienia profesjonalnej porady medycznej, diagnozy lub leczenia. Zawsze zasięgnij porady personelu medycznego w razie jakichkolwiek pytań związanych z Twoim stanem zdrowia. Nigdy nie lekceważ profesjonalnej porady medycznej lub nie zwlekaj z jej zasięgnięciem pod wpływem żadnych przeczytanych w Khan Academy treści, lub obejrzanych tu filmów. Polskie napisy: fundacja Edukacja dla Przyszłości, dzięki wsparciu Fundacji HASCO-LEK i Fundacji Akamai. Stworzone przez: Raja Narayan.

Chcesz dołączyć do dyskusji?

Na razie brak głosów w dyskusji
Rozumiesz angielski? Kliknij tutaj, aby zobaczyć więcej dyskusji na angielskiej wersji strony Khan Academy.

Transkrypcja filmu video

Patofizjologia choroby Patofizjologia choroby mówi nam o tym, skąd biorą się kolejne jej objawy. W przypadku opryszczki będzie nam chodziło o to jak wirus opryszczki atakuje nasze komórki i wywołuje objawy. Spójrzmy więc na tą komórkę nabłonka. Takie komórki pokrywają przykładowo nasze wargi. Tutaj jest jej jądro. Będzie przerywane, żebyśmy widzieli, co się dzieje w środku. Będzie przerywane, żebyśmy widzieli, co się dzieje w środku. Wewnątrz jądra znajduje się DNA. Narysuję je w ten sposób, chociaż DNA jest w rzeczywistości znacznie ściślej upakowane. Podpiszę jeszcze te organella. Jak mówiłem, to jest jądro komórkowe. To właściwie sama otoczka jądrowa. W środku znajduje się materiał DNA komórki. W środku znajduje się materiał DNA komórki. Nasze DNA, czyli materiał genetyczny w postaci kwasu nukleinowego. Przypuśćmy, że ta komórka padła ofiarą wirusa opryszczki. Będę go oznaczać jako taki mały trójkąt. Będę go oznaczać jako taki mały trójkąt. Wirus napotyka naszą komórkę i przylepia się do jej błony komórkowej. Wirus napotyka naszą komórkę i przylepia się do jej błony komórkowej. Wirus opryszczki posiada swoje własne DNA. DNA wirusowe, razem z kilkoma białkami znajdują się tutaj, za chwilę wyjaśnię, co te białka robią. Ale najpierw skupmy się na obwódce, tym zielonym trójkącie na zewnątrz, czyli nukleokapsydzie. Pomaga on wirusowi przenieść swoje DNA i białka do wnętrza komórki, co za chwilę zobaczymy. Tutaj mamy wspomniane już przeze mnie białka. Tutaj mamy wspomniane już przeze mnie białka. Ich zadaniem jest dołączenie wirusowego DNA do DNA gospodarza, DNA ludzkiego. I w końcu, ten żółty element to DNA wirusa. DNA wirusa opryszczki. Pierwszym krokiem jest przeniesienie, przy pomocy białka nukleokapsydu, DNA i białek wirusa do komórki człowieka. Spróbuję narysować, jak DNA wirusa przechodzi do naszej komórki. Co dzieje się dalej narysuję już na kolejnym schemacie. DNA wirusowe znajduje się wewnątrz komórki. Jak mówiłem, do środka przedostają się również białka wirusa. Czyli na tym etapie, białka wirusa zaczynają wbudowywać jego DNA do DNA zainfekowanej komórki, przyłączać swoje DNA do DNA człowieka. przyłączać swoje DNA do DNA człowieka. Zatem następny krok to wbudowanie materiału genetycznego przy użyciu tych białek. W rezultacie otrzymujemy to, co za moment narysuję, nasza komórka ma już nie tylko własne DNA, ale i wbudowane w niego DNA wirusowe. ale i wbudowane w niego DNA wirusowe. W tym momencie, komórka przechodzi pod kontrolę wirusa opryszczki, komórka przechodzi pod kontrolę wirusa opryszczki, bo jego DNA przejmuje dowodzenie nad jądrem komórki. bo jego DNA przejmuje dowodzenie nad jądrem komórki. Komórka ta ma dwa wyjścia. Obydwa narysuję. Tu będzie pierwsze, a tutaj drugie. Przedstawię to w formie cyklu. Uzupełnię kolejne kroki i chciałbym omówić ten, w którym po wbudowaniu wirusowego DNA zaczyna się masowa produkcja wirusa opryszczki. Znów przedstawię to w naszej komórce. Jak widzisz, zaczyna powstawać coraz więcej nukleokapsydów i zaczynają one wypełniać całą komórkę. i zaczynają one wypełniać całą komórkę. Każdy z nich zawiera własną kopię wirusowego DNA. Każdy z nich zawiera własną kopię wirusowego DNA. Nie widzimy tego na rysunku, ale każdy zawiera też te same białka. Wirus namnaża się w tak zastraszającym tempie, że komórka nie może sobie z tym poradzić. Dlatego w pewnym momencie pęka. Dlatego w pewnym momencie pęka. Rozrywa się. Narysujmy jeszcze jedną taką komórkę. Gdzieś tutaj. Tym razem będzie większa, w jej wnętrzu powstaje tak dużo nowych wirusów, wypełnionych DNA i białkami, że zaczyna brakować jej składników odżywczych do obrony błony komórkowej i do pełnienia własnych funkcji. Dlatego właśnie jej błona się rozrywa, pęka Dlatego właśnie jej błona się rozrywa, pęka Dlatego właśnie jej błona się rozrywa, pęka i uwalnia ogromną ilość nowych kopii wirusa, które rozpoczynają kolejny cykl. Komórka pęka, a mówiąc bardziej fachowo, dochodzi do jej lizy. Stąd taki cykl wirusa opryszczki nazywamy cyklem litycznym. Cykl lityczny. Drugą możliwością, zamiast spowodowania śmierci komórki, jest wejście wirusa opryszczki w stan uśpienia. jest wejście wirusa opryszczki w stan uśpienia. Zobaczymy więc takie dwie komórki, jedną i drugą. Wirus odsuwa się w cień i pozwala komórce dalej funkcjonować. W ten sposób rozmnaża się razem z nią, samemu zostając w uśpieniu. I ten typ inwazji wirusa nazywamy cyklem lizogenicznym. Cykl lizogeniczny. Oznacza to, że komórka może w pewnym momencie ulec lizie. Oznacza to, że komórka może w pewnym momencie ulec lizie. Może dojść do lizy. Lizogeniczny, czyli zdolny do lizy. Może się to stać, ale na razie do tego nie dochodzi. Na razie wirus odpoczywa sobie w komórce, Na razie wirus odpoczywa sobie w komórce, w stanie uśpienia. Znajduje się w spoczynku, więc nie prowadzi masowej produkcji nukleokapsydów i białek. Interesującą cechą wirusa opryszczki, jest tendencja do wchodzenia w ten stan w ciałach komórek nerwowych, a konkretnie w obrębie zwojów nerwowych. a konkretnie w obrębie zwojów nerwowych. Zapiszę to. Po angielsku powiedzielibyśmy "ganglion", a w liczbie mnogiej "ganglia". a w liczbie mnogiej "ganglia". Mało tego, wirus opryszczki ma tendencję do wchodzenia w cykl lizogeniczny w konkretnych zwojach, zależnie od lokalizacji zakażenia. Opryszczka wargowa, czyli ta występująca na ustach, wewnętrznej stronie policzków, a czasem nawet na języku, opryszczka jamy ustnej ma tendencję to zajmowania zwoju trójdzielnego. ma tendencję to zajmowania zwoju trójdzielnego. Nerw trójdzielny, należący do nerwów czaszkowych odpowiada za unerwienie czuciowe twarzy. Tak jest zatem z opryszczką wargową. Natomiast opryszczka narządów płciowych celuje w kilka różnych zwojów nerwowych, w których przechodzi w stan uśpienia. Zwoje te określamy wspólnie jako zwoje lędźwiowo-krzyżowe, od odcinka rdzenia kręgowego. Mogą komunikować się z okolicą lędźwiową lub krzyżową rdzenia, Mogą komunikować się z okolicą lędźwiową lub krzyżową rdzenia, Mogą komunikować się z okolicą lędźwiową lub krzyżową rdzenia, Nie zapominajmy jednak, że to cykl lizogeniczny, mogący wywołać lizę. Zatem komórki te mogą przejść w każdej chwili w cykl lityczny. Wywołuje to szczególnie kilka czynników. Jednym z nich jest światło słoneczne, u niektórych osób ekspozycja na słońce powoduje uruchomienie cyklu litycznego. Innym znanym czynnikiem jest obniżenie odporności. Wszystko to sprowadza się do przeładowania komórki stresem, nawet stres emocjonalny może wywołać przejście cyklu lizogenicznego w lityczny. To bardzo ciekawe zjawisko. Wirus opryszczki musi odczytywać jak komórka radzi sobie w danych warunkach. Jest z nią zatem bardzo silnie związany. Niestety, jeśli komórka doświadcza silnego stresu, to dla wirusa idealna szansa na ucieczkę i zainfekowanie kolejnej komórki, w której będzie mógł się namnażać.